Timpanoplasti Nedir ?
Timpanoplasti ameliyatı, teknik olarak kulak zarı ve orta kulaktaki işitme sisteminin onarılması, orta kulakta ve kulak arkasındaki mastoid kemik içerisinde yer alan iltihabın temizlenme işlemidir.
Operasyon, hastada saptanan rahatsızlığın boyutlarına göre sadece kulak zarında yer alan deliğin onarılması (miringoplasti) ve zar onarımı ile birlikte orta kulakta yer alan kemikçik sisteminin onarılması (timpanoplasti), mastoid kemik içine doğru ilerlemiş iltihabın temizlenmesi (mastoidektomi) ya da bu ameliyatların kombinasyonu (timoanomastoidektomi) ile birlikte gerçekleştirilmektedir.
Timpanoplasti ameliyatında delik kulak zarı kapatılarak yardımcı operasyonlar yardımı ile sesin iletimini sağlayan kemikçik tamir edilir. İhtiyaç duyulan doku, kıkırdak, kemik parçaları ya da orta kulak için oluşturulan yapay protezler kullanılır.
Kulak Zarı Delinmesi Neden Olur?
Kulak zarı, kulak kanalının içinde bulunan dış kulak yolu ile orta kulağı ayıran ince bir zardır. Bu delinme ince zarın yırtılması ya da delinmesi sonucunda oluşur. Delinme olduğunda işitme yetisi azalır.
Ve bazen kulaktan dışarıya doğru akıntı olur. Yırtılma ile birlikte kulaklarda uğultu ve çınlama sesi hissedilebilir ancak genellikle ağrı oluşmaz. Yaygın bir sorun olan kulak zarı delinmesi, gök gürültüsüne benzer bir duyumun ardından aniden gerçekleşebilir.
Kulak zarı delinmesine neden olabilecek durumları şöyle sıralayabiliriz:
- Tüplü dalış yapmak
- Uçak yolculuğu
- Şok dalgalarına maruz kalmak
- Yüksek rakımlarda sürüş
- Yaralanma ve travma
- Ani basınç değişiklikleri
- Kulak içerisine yabancı cisimlerin sokulması
- Orta kulak iltihabı
- Kulak kanallarına sıcak veya asidik sıvıların kaçması
- Araba kazaları
- Spor yaralanmaları
- Kulağın üzerine düşülmesi
- Kulağın sert bir darbe alması
- Kulak yakınında patlama olması
Belirtileri Nelerdir ?
Kulak zarı delinmesi belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:
- Kulakta ani ve keskin kulak ağrısı,
- Kulaktan gelen kanlı, berrak veya pus benzeri akıntı,
- Kulakta çınlama veya uğultu,
- İşitme kaybı başlangıcı,
- Baş dönmesi.
Kulak Zarı Yırtılması Teşhisi
Eğer kulakta çok fazla akıntı varsa, doktor öncelikle kulak kanalını temizler.
Otoskopik Muayene:
Otoskop denilen ışıklı aletle kulağın içine bakılır. Kulakta bir delik veya yırtık varsa, bu muayene sırasında görülebilir.
Odyometri Testi:
İşitmeyi ölçmek için odyometri testi istenebilir. Bu testte hasta kulaklık yardımıyla farklı frekanslarda sesler dinler ve sesleri her duyduğunda elindeki butona basar.
Kulak Zarı Delinmesi Tedavisi
Kulak zarının zedelenmesine bağlı olan işitme kayıplarının çoğu geçicidir ve işitme, hasarın iyileşmesinden sonra normale döner. İşitme kaybı geçici olmayan kişiler için bir tedavi yoktur. Tedavinin amacı kulağın daha fazla zarar görmesini önlemektir.
Kulak enfeksiyonunun tedavisi ya da önlenmesi için antibiyotik kullanmak gerekebilir. Eğer delinme ağrıya neden oluyorsa ayrıca ağrı kesici de kullanılabilir.
Kulak Zarı Delinmesi Ameliyatı
Kulak zarı delinmelerinde uygulanan “Timpanoplasti” ameliyatı teknik olarak kulak zarı ve orta kulaktaki işitme sisteminin onarılması işlemidir. Ameliyatta aynı zamanda mastoid kemik içindeki iltihap da temizlenmektedir. Ameliyat, mevcut hastalığın boyutlarına göre sadece kulak zarındaki deliğin onarılması, mastoid kemik içine ilerlemiş iltihabın temizlenmesi, zar onarımı ile birlikte orta kulaktaki ses iletimini sağlayan kemikçik sisteminin onarılması, ya da bu ameliyatların kombinasyonu şeklinde yapılabilmektedir.
Ameliyat Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli
Genellikle Timpanoplasti ameliyatından sonraki gün pansumanınız yapıldıktan sonra taburcu edilirsiniz.
Ameliyattan sonra dikkat etmeniz gerekenler noktalar şunlardır;
- Ameliyat sonrası kulağınızı enfeksiyondan korumak için bir süre sudan uzak durmalısınız.
- Doktorunuzun verdiği antibiyotik ve kortizon içeren damlalarınızı düzenli kullanmalısınız.
- İlk bir ay içerisinde uçak yolculuğu yapmanız önerilmez.
- Kulağınızı her darbeden korumalısınız.
- Operasyondan sonraki ilk bir hafta yastığınızı yükselterek yatmanız önerilir. (Orta kulak ve kulak arkasındaki kan basıncını ve ödemi azaltmak için).
- Hapşırırken ağzınızı kapatmayın.
- Kabızlık, ıkınmadan dolayı kulakları olumsuz etkileyebileceği için lifli besinler tüketilip bol bol su içerek bu rahatsızlığın önüne geçin.
- Ameliyattan sonraki 8 hafta süresince dalış, yüzme ve su kayağı gibi sporlar yapmamalısınız. Ağır egzersizlerden kaçının.
- Dış kulak yolunda bulunan tamponlar, doktor tarafından değiştirilmelidir. Doktora danışmadan tamponları çıkartmayın.
Kulak Zarının Delik Olmasının Sakıncaları
Kulak zarı iki ana role sahiptir:
-
İşitme:
Ses dalgaları çarptığında kulak zarını titreştirir. Orta ve iç kulaklar ses dalgalarını sinyallere dönüştürür. İşitme sinirleri bu sinyalleri beyne iletir ve işitme gerçekleşir.
-
Koruma:
Kulak zarı ayrıca orta kulağı su, bakteri ve diğer yabancı maddelerden koruyan bir bariyerdir.
Kulak zarındaki yırtık özellikle üç ila altı ay içinde kendi kendine iyileşmediyse bazı problemler ortaya çıkabilir.
Örneğin:
-
İşitme Kaybı:
Genellikle geçicidir, ancak kulak zarındaki yırtık veya delik iyileşene kadar sürer. Yırtığın boyutu ve yeri işitme kaybının derecesini etkileyebilir.
-
Orta Kulak Enfeksiyonu:
Kulak zarındaki iyileşmemiş yırtık (tekrarlayan veya kronik) enfeksiyonlara neden olabilir. Bunun sonucunda da akıntı ve işitme kaybı oluşabilir.
-
Orta Kulak Kisti (Kolesteatom):
Deri hücreleri ve diğer döküntülerden oluşan bu kist çok nadir görülür. Normalde kulak kanalı döküntüsü kulak kiri ile birlikte dış kulağa gider.
Ancak kulak zarının delinmesinde deri döküntüsü orta kulağa kaçabilir ve kist oluşmasına neden olabilir.
Kulak Zarı Yırtılmalarını Önlemek İçin Ne Yapılmalıdır?
- Kulak enfeksiyonunuz varsa mutlaka tedavi olun.
- Kulağınızın içine yabancı maddeler sokmayın. Sertleşmiş kulak kirini asla pamuklu çubuk, ataş veya saç tokası gibi nesnelerle temizlemeye çalışmayın.
- Kulak temizleme pamuklarını dikkatli kullanın.
- Uçak yolculuğu sırasında kulaklarınızı koruyun. Mümkünse, burun veya kulak tıkanıklığına neden olan soğuk algınlığı veya aktif bir alerjiniz varsa iyileşene kadar uçmayın. Kalkış ve inişlerde, basınç eşitleyici kulaklıklar, esneme veya sakızla kulaklarınızı açık tutun.
- Çok yüksek sese maruz kalmayın.
- Ağır spor egzersizlerinden kaçının veya kontrollü olarak yapın.
- Sıcak su ve asidik suların kulağınızın içine girmesini engelleyin.
- Kulağınız bir darbe aldığında veya ağrıdında bir doktora danışın.
