Skolyoz (Omurga Eğriliği) Nedir?
Yandan bakıldığında, insan omurgası tamamen düz değildir. Boyun ve belde hafif bir çöküntü (lordoz) ve sırtta hafif bir kambur (kifoz) vardır. Arkadan bakıldığında, tamamen düz olmalıdır. Skolyoz (omurga eğriliği), omurganın sağa veya sola doğru eğri olması anlamına gelir. Skolyoz aslında bir hastalık değil, bir keşiftir.
Ateş, ağrı gibi belirtiler farklı hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkabileceği gibi çeşitli hastalıklar da skolyoza neden olabilir. Bu nedenle skolyoz, omurganın sağlıklı bir yapısında meydana gelen biçimsel bir deformite olarak tanımlanabilir.
Skolyoz ( Omurga Eğriliği ) , birçok hastalığa bağlı olarak ortaya çıkabileceği gibi, farklı yaşlarda ve omurga yapısının çeşitli yerlerinde de ortaya çıkabilir. Aynı nedenle iki farklı kişide ortaya çıkan skolyoz aynı seyri göstermez. Skolyoz, kişiden kişiye değişen kendine özgü tedavi yöntemlerine sahiptir.
Skolyoz İnsidansı
Nüfusun yaklaşık yüzde 2 ila 4’ünde görülür. Bu eğrilerin çoğu düşük dereceli eğrilerdir. Kızlarda erkeklere göre yaklaşık 8-10 kat daha sık görülebilir. Omurga eğriliği olan kişilerin sadece %10’unda skolyoz tedavi gerektirecek derecede ilerler. Düzenli egzersiz, sırt kaslarının gücünü korumak, fiziksel durumu iyileştirmek ve forma geri dönmek, skolyoz izleme ve tedavisinin neredeyse tüm aşamalarında temel unsurlardır.
Skolyoz Türleri Nelerdir?
İdiyopatik Skolyoz (Nedeni Bilinmeyen Skolyoz)
En sık görülen skolyoz tipi; Bu, nedeni tam olarak aydınlatılamayan “idiyopatik” bir skolyozdur. Omurganın lateral fleksiyonu “S” veya “C” şeklinde olabilir. Lateral tiltin yanı sıra, en iyi huylu formlar da dahil olmak üzere tüm idiyopatik skolyozlarda vertebraların etraflarındaki rotasyonu da gözlenir. Omurların bu dönüşü sırtta veya belde asimetrik çıkıntılara neden olur.
Nöromüsküler Skolyoz
İkinci en yaygın skolyoz türü nöromüsküler skolyozdur. Kas veya sinir hastalıkları, nöromüsküler skolyozun ana nedenleri arasında olabilir. Sinir hastalıklarına beyin ve omurilik neden olabilir; Kas hastalıkları çocukluk ve sonrasında görülebilmektedir. Nöromüsküler skolyozda idiyopatik skolyozdan farklı olarak solunum sıkıntısı ve duyusal anormallikler daha sık görülür.
Skolyoz korsesi, solunum problemleri, iletişim bozuklukları, duyu kusurları ve epileptik nöbetler nedeniyle tedavi sürecinde kullanılamaz. Bu tip skolyozda ameliyat için daha küçük yaşlar tercih edilebilir. Füzyon tedavisi uygulanabilir.
Konjenital Skolyoz
Konjenital skolyoz üçüncü en yaygın olanıdır. Doğmamış çocuğun gelişimi sırasında ortaya çıkan spinal anormalliklere bağlı bir tür skolyozdur. Konjenital skolyoz erken yaşlarda hızla ilerler. Bu nedenle erken dönemde ortaya çıkan doğuştan skolyoz tedavisi süreci genç yaşta ameliyat gerektirebilir.
Erişkin İdiyopatik Skolyoz
Çocuklukta ağrısız başlayan; Ancak belirtilerini (ağrı, duruş bozukluğu vb.) ileri yaşlarda gösterebilen bir rahatsızlıktır. Erişkin idiyopatik skolyozda faset eklemlerin dejenerasyonuna bağlı olarak şiddetli ağrı oluşabilir. Göğüste oluşabilecek aşırı zorlanma nedeniyle solunum fonksiyonları etkilenebilir ve hastalar çabuk yorulabilir ve solunum sıkıntısı oluşabilir.
Erişkin Dejeneratif Skolyoz
Erişkin dejeneratif skolyoz, yaşlanma ile birlikte omurganın aşınması ve yıpranması sonucu oluşan skolyoz tipidir. Genellikle 50 yaş üstü kişilerde görülür. Ayrıca bu yaşlarda ortaya çıkan osteoporoz, erişkinlerde dejeneratif skolyozun nedenlerinden biri olabileceği gibi, eğrilik artışı da olabilir. Aşınma ve yıpranma ile ortaya çıkan dejeneratif skolyoz, omurganın boyun, sırt ve belinin herhangi bir bölgesinde görülebilir; Ancak en sık görülen bölge bel bölgesidir.
Şiddetli erişkin dejeneratif skolyozu olan kişilerde spinal güç ve denge bozulabilir. Bu bozukluk, anatomik lomber açı azaldıkça omurganın öne arkaya eğilmesine, gövdenin yana eğilmesine ve gövdenin öne eğilmesine neden olabilir. Bu dengesizlikler eğriliğin şiddetinin artmasına neden olabilir ve hastanın hareketliliğini etkileyerek ağrıya neden olabilir.
Dejeneratif skolyozlu erişkin hastalarda sırt ağrısı, bel ağrısı ve sinirin basısına bağlı sinir dağılım alanı boyunca ağrı (radikülopati) ve sinirin beslediği kaslarda güç kaybı görülebilir.
Omur yapısında meydana gelebilecek bu şekil bozukluklarında spondiloliz omur kemiğinin öne kaymasına neden olabilir.
Genellikle ameliyatsız tedavi yöntemleri tercih edilmektedir. Fizik tedavi programları, stabilizasyon, güçlendirme ve germe egzersizleri kas spazmlarını giderebilir ve ağrıyı azaltabilir. Skolyoz, romatizmal hastalığı olan erişkinlerde, osteoporoz (osteoporoz) ve travma ve enfeksiyonlardan sonra da gelişebilir.
Skolyoz Belirtileri
- Omurganın yanal eğriliği
- Omurganın yanal ve öne eğriliği
- Bir omuz (sağ-sol) ileriye doğru hareket eder
- Omuzlar ve kalçalar simetrik değildir.
- Birinci eğriliği telafi eden ikinci bir eğrinin varlığı
- Sırt ve/veya bel ağrısı
- Nefes darlığı, yorgunluk
Bunların dışında:
- Nörofibromatozis
- Çeşitli romatizmal hastalıklar
- Osteogenez kusurlu
- Marfan sendromu
- Ehler danlos gibi çeşitli bağ dokusu hastalıkları
- Vertebra kırıkları
- Omurga enfeksiyonları
- Morquio, Gaucher hastalığı ve bazı genetik sendromik hastalıklar gibi çeşitli metabolik hastalıklar skolyoza neden olabilir.
Skolyoz Teşhis Aşamasında Neler Yapılır?
Ayrıntılı öykü alınıp doktor tarafından gözden geçirildikten sonra görüntüleme yöntemleri kullanılır. Ayakta omurilik röntgeni ile kesin tanı konulabilir. Nadiren, diğer nedenleri ayırt etmek için omurganın ileri radyolojik incelemeleri (MR filmleri) de istenir. X-ışınlarını içermeyen, son yıllarda daha sık kullanılmaya başlanan ve eğrilik takibi yapabilen vücut topografik analiz sistemleri bulunmaktadır.
- Skolyozda erken teşhis çok önemlidir. Bu nedenle aileler 10-16 yaş arasındaki çocuklarının omurgasını kontrol etmeli ve şüpheye düşerse hemen tıbbi yardım almalıdır.
- Skolyozlu hastalar yapmamalı
- Skolyozun türleri ve omurganın eğriliği nedeniyle hastalar belirli aktivitelerden kaçınmalıdır.
- Özellikle skolyoz hastası olan yetişkinler verilen noktalara dikkat ederek daha etkili bir tedavi süreci geçirebilirler.
Skolyozlu tüm hastalar için düzenli egzersiz önerilmesine rağmen, insanlar başlangıçta aşırı yorucu egzersizden kaçınmalıdır. Sırt kaslarını güçlendiren ve ağrıyı azaltmaya yardımcı olan egzersizler de kişilerin hareketliliğini artırır. Yüzme, yoga ve pilatesin özellikle skolyoz tedavisinde etkili olduğu düşünülmektedir. Omurga üzerinde baskı oluşturabilecek koşu, binicilik gibi yorucu spor aktivitelerinden kaçınmakta fayda var. Özellikle skolyoz ameliyatı olan kişiler travmaya neden olabilecek çoklu temas sporlarından kaçınmalıdır.
Skolyoz hastaları günlük yaşamlarında bazı değişiklikler yaparak eğriliğin artmasını önleyebilirler. Uzun süre masa başında çalışmak kaçınılması gereken hareketlerden biridir. Ancak bel ve sırt ağrılarının artmaması için yüz üstü yatmamak gerekir. Ayrıca uyku sırasında çok sayıda yastık kullanılması önerilmez.
Skolyoz Nasıl Tedavi Edilir?
Skolyoz tedavisi süreci, skolyoza neden olan hastalığa ve kişide oluşan skolyoza göre değişiklik gösterir. Yani bazı hastalarda tedavi süreci doğal akışında devam ederken; Bazı hastalarda skolyozun tipine göre kişinin tedaviye verdiği yanıt değişkenlik gösterebilir. Skolyoz çocukluk ve ergenlik döneminde büyüme ile ilerler. Yani omurganın eğriliği daha da artar. Tüm bu nedenlerle her duruma uygulanabilecek tek bir doğru skolyoz tedavi seçeneği yoktur.
Skolyoz tanısının konduğu yaş, eğriliğin yeri ve derecesi, skolyozun nedenleri, muayene bulguları ve radyolojik tetkiklerden elde edilen veriler dikkatle düşünülmeli yani skolyoz tedavisinin ‘kişiye özel’ olması ve hastadan titizlikle uygulanması gerektiği söylenmelidir. hasta için.
Her tedavi seçeneği hastaya göre değişmekle birlikte genellikle skolyoz tanısı konulduktan sonra üç alternatif yol vardır. İlk seçenek izlemedir ve 20-25 derecenin altındaki eğrilikler için uygundur ve periyodik izleme, artan spor aktiviteleri ve vücudun genel durumunu içerir.
Ameliyatsız Tedavi
Eğriliği 20 dereceden (40°) fazla olan hastalarda cerrahi en uygun tedavi yöntemidir. Cerrahi tedavide sırta ve/veya bele yerleştirilen vidalar ve çubuklar kullanılarak omurga düzleştirilir. Günümüzde cerrahi tekniklerdeki gelişmeler ve ameliyat sırasında uygulanan omurilik fonksiyonlarının görüntülenmesi (nöromonitoring) gibi yardımcı yöntemler, ameliyat sırasında hastada ortaya çıkabilecek sorunların azaltılmasında ve ameliyat başarısının artmasında oldukça yardımcı olmaktadır.
Korse Tedavisi
25 derecenin üzerinde ve büyümesi devam eden çocuklara uygulanır. Korsenin etkisi 40 derecenin üzerindeki eğriliklerde etkili olmaz ve büyümesini tamamlar.
Cerrahi tedavi
Sürekli büyüme ve eğriliği 40 dereceden (>40°) fazla olan hastalarda cerrahi en uygun tedavi yöntemidir. Bu eğriliklerin komplikasyonlarını ve estetik sonuçlarını önlemek için cerrahi tedavi yapılır.
Konjenital skolyoz tedavisi daha genç yaşlarda ve derecelerde yapılabilir. Cerrahi tedavi, sırt ve/veya bele yerleştirilen vida ve çubuklar kullanılarak omurganın düzeltilmesinden oluşur.
Skolyoz Egzersizleri Nasıl Yapılır?
Omurga eğriliği olan kişiler genellikle skolyozun egzersizle düzeltilip düzeltilemeyeceğini araştırır. Skolyoz tedavisinde sırt egzersizlerinin etkili olduğunu gösteren bilimsel bir araştırma olmasa da çoğu tıp uzmanı tarafından skolyoz hareketleri öneriliyor. Skolyoz egzersiz uygulamalarının temel amacı kas gücünü artırmak ve sırt ağrılarını azaltmaktır. Yaş grubuna ve skolyoz derecesine göre tıp uzmanlarınca belirlenen hareketler yapılabilir.
Yaş, egzersiz yapma zamanını belirlemede çok önemli bir noktadır. Çok küçük çocuklar, gerçek gelişim döneminde düzenli olarak egzersiz yapmak istemeyebilir ve egzersizi bırakmayabilir. Bu nedenle, küçük çocuklar için egzersiz zamanını planlarken özel dikkat gösterilmelidir.
Skolyoz Hastaları Nasıl Yatmalı?
Skolyozlu hastaların genellikle sırt üstü yatmaları önerilir. Bu şekilde yatmanın en önemli sebeplerinden biri omurgaya eşit yük bindirmektir.
Böylece omurga eğriliğinin ilerlemesi önlenebilir. Skolyozlu hastalar yan yatabileceği gibi sırt üstü de yatabilir. Bu pozisyonda bacakları bükmek ve diz altına yastık gibi bir destek koymak da hastalar için iyidir. Sırtın düzleşmesine neden olacağı için yüz üstü yatılması önerilmez. Yataklar orta sertlikte veya sertlikte olmalıdır. Skolyoz ameliyatı olanlar ameliyat sonrasında sırtlarını korumak için destek korsesi gibi ürünler kullanırlar.
Skolyoz Hastaları Nasıl Beslenmeli?
Genellikle beslenme ile ilgili değildir. Ancak eğriliğin ilerlemesini önlemek veya sağlıklı bir yaşam sürdürmek için dengeli beslenmek ve düzenli egzersiz yapmak gerekir.
