Tüp Ligasyonu (Tüplerin Bağlanması) Nedir?

Tüp Ligasyonu (Tüplerin Bağlanması) Nedir?

Deneyimli ve alanlarında uzman olan jinekologlar tarafından kadının fallop tüplerinin aktivasyonunu kapatmak amacıyla gerçekleştirilen operasyonun ismi tüp ligasyonu olarak adlandırılmaktadır. Laparoskopik veya açık olarak şekilde gerçekleştirilen operasyon, genel anestezi ile birlikte yapılmaktadır. Hastanemizin sahip olduğu üst düzey teknik donanımlarla herhangi bir güvenlik sorunu yaşanmadan gerçekleştirilen uygulama mutlaka ameliyathane ortamında yapılır.

Kadında bulunan bu tüplerin çalışma esası gebeliğin oluşması esnasında spermle yumurtayı bir araya getiren kanallar olmasıdır. Bu tüplerin hormon üretme ve vücuda destek gibi bir özelliği yoktur. Bu işlemin sonrasında kişide cinsel isteksizlik ya da menopoz başlangıcı gibi durumlar ortaya çıkmaz. Operasyonun gerçekleştirilme süresi kısadır.

Uygulamanın ardından belirli bir süre sonra kişi yeniden geri alınmasını ve eski haline dönmeyi tercih ederse kanalların açılması için mikrocerrahi ameliyatı gerekmektedir. Bu işlem beklenilen kalitede bir sonuç vermeyebilir.

Tüp ligasyonu, doğurganlığını bitiren kadınlara önerilen bir yöntem olarak bilinir. Geri alma işlemi yapılmadan evvel zaman ve güvenlik açısından uygun şartların belirlenmesi adına doktorunuza danışmanız büyük önem taşır. İşlemler gerçekleştirilmeden evvel eşlerden yazılı onay alınması önerilir.

Uygulamanın ameliyathane ortamında gerçekleştirilmesi ve anestezi gerektirmesi nedeniyle işlem esnasında çeşitli komplikasyonlar meydana gelebilir. Bu nedenle kişinin kararını verirken doktoru tarafından bilgilendirilmesi son derece önemlidir.

İşlem tamamlandıktan sonra evde dinlenme döneminin mutlaka uygulanması hasta için büyük bir ihtiyaçtır. Bu operasyon genellikle özel sigorta tarafından karşılanmaz. Bu gibi durumlarda önceden araştırma yapmak ve sürece hazırlanmak daha sonra yaşanacak sıkıntıların önüne geçmek adına önemlidir.

Tüp Ligasyonu (Tüplerin Bağlanması) Neden Yapılır?

Tüp ligasyonu, kadınlar için en sık kullanılan cerrahi sterilizasyon prosedürlerinden biridir. Bu tüp ligasyonu hamileliği kalıcı olarak önler, bu nedenle artık herhangi bir doğum kontrolüne ihtiyacınız yoktur. Ancak cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara karşı koruma sağlamaz.

Tüp ligasyonu, özellikle fallop tüpleri çıkarılırsa, yumurtalık kanseri riskinizi de azaltabilir.

Ancak tüp ligasyonu herkes için uygun değildir. Prosedürün risklerini ve faydalarını tam olarak anladığınızdan emin olmak için doktorunuzla konuşun.

Doktorunuz ayrıca, rahim içi araç (RİA) gibi uzun etkili geri dönüşümlü kontraseptifler de dahil olmak.

Tüp Ligasyonu (Tüplerin Bağlanması) Ameliyatı Kimler İçin Uygundur ?

Tüp bağlanması ameliyatı yapılacak hastalar çocuk sayısını tamamlamış ve bir daha kesinlikle çocuk düşünmeyen hastalar olmalıdır. Eşlerin herhangi birinde en ufak şüphe varlığında yapılmamalıdır. Ülkemizde genelde 35 yaşının üstünde 2 yada 3 çocuğu olan kadınlara yapılabilmektedir. Eşlerin her ikisininde imzesının alınması şarttır.

Bunun yanında bir daha gebe kaldığında hayati riski olanlarda da tüplerin bağlanması ameliyatı hastalara önerilmelidir.

Tüp Ligasyonu (Tüplerin Bağlanması) Ameliyatı Kimler İçin Uygun Değildir ?

Henüz çocuk sayısını tamamlamamış çiftlerde yaş kaç olursa olsun yapılması önerilmez. Yine çocuk sayısını tamamlasa dahi 35 yaşının altında pek tercih edilmemektedir. Eşlerinden ayrılma aşamasında olanlarda da ilerde yeni bir evlilik ve çocuk isteği ihtimalinden dolayı yapılmamalıdır.

Tüp Ligasyonun (Tüplerin Bağlanması)  Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir ?

Avantajları:

Tüp bağlanması ameliyatı sonrası korunma hemen başlar. İlaçlarda ise belli bir müddet kullandıktan sonra koruma etkisi ortaya çıkar. Diğer tüm yöntemlere göre koruma etkisi daha yüksektir. Ayrıca kullanılacak diğer hormonal yöntemlerin yada spirallerin yan etkilerinden korunulmuş olur. Bir safer yapıldıktan sonra ömür boyu koruyuculuğu mevcuttur. Bu nedenle hastaların zihninden gebelik korkusu tamamen silinmiş olur. Bunun yanında emziren annelerde sütün etkilenme ihtimali yoktur. Cinsel ilişkide herhangi bir bozukluğa neden olmaz. Tüp bağlatma ameliyatı fiyatı oldukça uygundur.

Dezavantajları:

Kalıcı bir yöntem olması ve geri dönüş olasılığının düşük olması en önemli dezavantajıdır.

Tüp Ligasyonun (Tüplerin Bağlanması) Zararları ve Yan Etkileri Nelerdir ?

Tüp bağlatma ameliyatı birçok açıdan avantajlı görünebilir ancak avantajları yanında negatif yönleri de bulunur. Laparoskopiden sonra oluşabilecek, standart cerrahi işlem sonrası komplikasyonlar dışında herhangi bir yan etkisi yoktur ancak kalıcı olması gibi diğer unsurlar, olumsuzlukları olarak sayılabilir.

• Kalıcılık

Tüp ligasyonu ya da genelde bilinen adıyla kordon bağlatma, kalıcı bir yöntemdir. Çoğu zaman ebeveynler veya kadınlar son derece kararlı görünseler de fikirleri değişebilir ve çocuk sahibi olmak isteyebilirler. Böyle bir durumda, normal yollarla gebe kalma şansı %0,1’den daha azdır. Tüp bebek tedavisine başvurulabilir ancak ne var ki tüp ligasyonundan sonra ektopik (dış) gebelik gelişme riski büyük ölçüde artmıştır.

• Ektopik Gebelik

Tüp ligasyonu kalıcıdır ancak nadiren de olsa doğal yollarla gelişen gebelik görülebilir. Diğer yandan tüp bebek tedavileri bu kişiler için hala geçerli bir seçenektir. Ancak, tüp bağlatma işleminden sonra dış gebelik riski artar.

• Enfeksiyon Riski

Normal şartlar altında, profesyonelce yapılan tüp ligasyonu cerrahisi sonrası bir enfeksiyon beklenmez ancak enfeksiyon riski her zaman vardır. Açılan küçük kesilerin enfekte olması ciddi problemlere yol açabilir. Bu nedenle işlem sonrası birkaç gün son derece dikkatli davranmak; kesi bölgelerini kuru ve temiz tutmak gereklidir.

• Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklardan Korumaz

Çoğu kadın tüp bağlatmanın onları cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan koruyacağına inanır ancak bu doğru değildir. Tüp ligasyonu işlemi yalnızca fallop tüplerinin uzaklaştırılması yoluyla döllenmeyi engellemeye dayanır. Standart korunma yöntemlerinden farklı olarak cinsel birleşmede bulaşabilecek hastalıklara karşı koruma sağlamaz.

Tüplerin Bağlanması Ne Zaman Yapılmalıdır?

• Gebelik şüphesi olmayan adet döngüsünün herhangi bir günü
• Adet döngüsünün 6–13 günleri arası
• Doğumdan sonra 2 gün içinde yada 6 hafta sonra
• Düşük ya da kürtajdan Hemen veya ilk 7 gün içinde (enfeksiyon riski yoksa)

Tüp Ligasyonu (Tüplerin Bağlanması) Ameliyatı  Nasıl Yapılır?

Tüp bağlatma ameliyatı öncesi eşlerin bu durum için kararlı olmaları gerekir. Ameliyat için sadece kadının onayı yetmez bunun için eşler ortak bir karar sonucunda yaptırmaya karar vermelidir. Eşler istedikleri çocuk sayısını tamamladıktan sonra böyle bir istekte bulunmaları gerekir. Geri dönüşümsüz olarak kabul edilen bir işlemdir. Eşler bunu temel alarak karar vermelidir. Sonradan açılması mümkündür fakat çocuk başarı oranı düşebilir.

Ameliyat Sırasında

Ayakta tedavi prosedürü olarak tüp ligasyonu yaptırıyorsanız, karnınızın gazla (karbon dioksit veya azot oksit) şişirilebilmesi için ya bir iğne sokulur ya da göbek deliğinizden bir kesi yapılır. Daha sonra karnınıza bir laparoskop yerleştirilir.

Çoğu durumda, doktorunuz karın duvarından özel aletler yerleştirmek için ikinci bir küçük kesi yapacaktır. Doktorunuz bu aletleri, tüplerin parçalarını tahrip ederek veya plastik halkalar veya klipslerle tıkayarak fallop tüplerini kapatmak için kullanır.

Vajinal doğumdan sonra tüp ligasyonu yaptırırsanız, doktorunuz muhtemelen göbek deliğinizin altında küçük bir kesi yaparak rahminize ve fallop tüplerinize kolay erişim sağlayacaktır. Bir sezaryen sırasında tüp ligasyonu yaptırırsanız, doktorunuz bebeği doğurmak için yapılan kesiyi kullanacaktır.

Ameliyattan Sonra

Tüp ligasyonu sırasında gaz kullanılmışsa işlem bittiğinde gaz çıkarılacaktır. Aralıklı tüp ligasyonundan birkaç saat sonra eve gitmenize izin verilebilir. Doğumdan hemen sonra tüp ligasyonu yaptırmak genellikle hastanede daha uzun süre kalmayı gerektirmez.

Kesi yerinde biraz rahatsızlık hissedeceksiniz.

Ayrıca aşağıdakileri yaşayabilirsiniz:

• Karın ağrısı veya kramp
• Yorgunluk
• Baş dönmesi
• Gazveya şişkinlik
• Omuz ağrısı

İyileşme Süresi Boyunca Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Şöyledir:

• Doktorun önermiş olduğu beslenme programına uyulmalıdır.
• Reçete edilmiş olan ilaçlar düzenli olarak alınmalıdır.
• İşlemden 48 saat sonra banyo yapabilirsiniz, ancak kesi bölgesini zorlamaktan veya ovalamaktan kaçının. Banyodan sonra bölgeyi dikkatlice kurulayın .
• Doktorunuz size bunun güvenli olduğunu bildirene kadar ağır kaldırmaktan ve cinsellikten kaçının.
• Kendinizi daha iyi hissetmeye başladığınızda normal aktivitelerinize kademeli olarak dönebilirsiniz. Dikişleriniz çözülecek ve alınması gerekmeyecektir. Bir kontrol randevusuna ihtiyacınız olup olmadığını öğrenmek için doktorunuza danışın.

Düzgün iyileşmediğinize dair endişeleriniz varsa doktorunuzu arayın.

 Aşağıdaki durumlarda hemen doktorunuzu arayın:

• 38 C veya daha yüksek ateş
• Bayılma
• 12 saat sonra devam eden veya kötüleşen şiddetli karın ağrısı
• Kanama
• Yaradan kötü kokulu akıntı

Laparoskopi  (Kapalı Ameliyat) İle Tüp Ligasyonu (Tüplerin Bağlanması)

Laparoskopi ile tüp ligasyonu ameliyathanede, steril şartlarda, genel anestezi altında yapılır. Göbek den küçük bir kesi ile uygulanan ve laparoskop adı verilen mini bir teleskop yardımıyla uterus tübalar ve overler incelenir. Tüp ligasyonu için gerekli diğer aletlerin kullanılabilmesi için batın duvarına bir iki küçük delik daha açılmalıdır.

Bu deliklerden geçirilen aletler yardımıyla ve laparoskopik gözlem altında tüpler, iki taraflı olarak koterize edilerek, küçük bir klip (Hulka clip) ya da silikon kauçuk ringler (Yoon Ring) yerleştirilerek bağlanır. Slikon bantlar kullanıldığında; her iki tuba özellikle istmik bölgeden tutulduktan sonra buralara halka şeklinde bant geçirilerek işlem gerçekleştirilir.

Tübanın silikon ring uygulanan kısmında kan akımı bloke olur, zamanla skar dokusu oluşur, buradan sperm ve yumurta pasajı sağlanamaz.

Tüpler bağlandıktan sonra aletler çıkartılır, genellikle göbek içine ve göbek yakınındaki birer cm’lik kesi yerlerine sütür atılır, bantlanır. Hastalar işlemden birkaç saat sonra evine dönebilir.

Laparotomi  (Açık Ameliyat) İle Tüp Ligasyonu (Tüplerin Bağlanması)

Sezaryen, kist, myom operasyonları gibi önceden batın ile ilgili operasyon geçirenlerde (özellikle laparotomi adı verilen klasik kesi ile yapılan operasyonlar) batın içinde tüpler, karın zarı, barsaklar arasında yapışıklıklar (adezyon) olasılığı yüksek olduğundan, laparoskopik yolla tüp ligasyonu sakıncalıdır; barsaklarla ilgili komplikasyonlar ortaya çıkabilir.

Bu nedenle, önceden batın duvarından operasyon geçiren ve bu nedenle batında insizyon skarları tespit edilen hastalar için tüp ligasyonu klasik yöntem olan laparotomi ile yapılması komplikasyon çıkmasını önlemek açısından önemlidir.

Mini Laparotomi  (Açık Ameliyat) ile Tüp Ligasyonu (Tüplerin Bağlanması)

Mini laparotomide alt abdominal bölgeden göbek altından ve pelvik kemiğin hemen üstünden 3-4 cm’lik bir insizyon yapılarak tüp ligasyonu gerçekleştirilir.

Bu işlem normal doğumdan kısa süre sonra da gerçekleştirilebilir.

Tüp Ligasyonu (Tüplerin Bağlanması) Teknikleri Nelerdir?

Ameliyatı gerçekleştiren hekim kişiye ve duruma uygun olarak en doğru ve sağlıklı yöntemi belirler. Bunun için kullanılacak yöntemler;

1. İrving Yöntemi:

Tüba lateral bölgesinden ele alınıp, kesilme işleminin ardından uçları mezosalpinks içine gömerek gerçekleştirilir.

2. Labhardt Ameliyatı:

Tüba üzerinde yer alan periton ayrılır, tüba 1.5 cm kadar kesilir. Tübanın kesilmiş olan uçları dikilir ve devamında da periton defekti onarılır.

3. Pomeroy Usulü:

Tüba orta kısmından kaldırılır, oluşturulan lup, katgüt ile bağlanarak tubanın bu kısmı kesilir. Zaman içerisinde katgüt erimeye başlar ve tubanın kesik uçları birbirinden ayrılır, böylece tübanın devamlılığı bozulur.

4. Madlener Usulü:

Tübanın merkez bölgesinde çift sahanın ezilmesi ve bağlama işleminin gerçekleştirilmesine dayanmaktadır. Nispeten daha pratik bir yöntem olduğu halde başarı açısından oran yüksek ve yapışıklık yapma durumu mümkündür.

Tüp Ligasyonunda  (Tüplerin Bağlanması) Yanlış Bilinen Noktalar:

• Adet düzeninin bozulması,
• Daha erken menopoza girilmesi,
• Karında şişlik olması,
• Cinsel isteğin azalması.

Tüplerin bağlanmasından sonra yukarıda anlatılan durumların hiçbir bağlantısı yoktur. Steril şartlarda ve titiz bir yaklaşımla yapılan laparoskopik tüp ligasyonunun komplikasyonları nadirdir. Tüp ligasyonunda başarısızlık oranı tecrübeli ellerde yapıldığı taktirde son derece düşüktür.

Tüp ligasyonu yapıldıktan sonra bir şekilde yeniden gebe kalmak isteyenler için mikrocerrahi yöntemlerle tüplerin açılması operasyonu yapılabilir; fakat bu operasyonda tüplerin açılma şansı ortalama %80’dır.

Günümüzde tüp ligasyonu yaptıranlar tekrar gebe kalmak istedikleri zaman mikrocerrahi operasyonu yerine tüp bebek yöntemini kullanmayı tercih etmektedirler.

Tüp Ligasyonu (Tüplerin Bağlanması)  Geri Alma Neden Yapılır ?

Tüplerin bağlanması geri alma operasyonu, daha önceden tüp ligasyonu yaptırmış olan kadınların, herhangi bir tıbbı desteğe ihtiyacı olmadan tekrar hamile kalabilmesini sağlamaktadır.

Pek çok sebepten dolayı tüp ligasyonu operasyonundan dolayı pişman olabilirsiniz :

• Operasyon sırasında çok genç olmak
• Doğum yapılan bir yılda operasyon geçirmek
• Evlilik
• Tüplerin bağlanması ve farklı doğum kontrol yöntemleri hakkında bilgi eksikliğine sahip olmak
• Sağlık problemleri sebebiyle eş baskısı ile operasyon geçirmiş olmak

Tüp bağlanmasını geri alma herkese uygun olmayabilir. Aşağıdaki durumları göz önünde bulundurarak, doktorunuz tüp bağlanması geri alma operasyonunun sizin için uygun olup olmadığını, başarılı olup olmayacağını belirleyecektir:

• Yaşınız ve vücut kitle endeksiniz
• Tüp ligasyonu tipi
• Fallop tüplerinde oluşan hasar
• Kalan tübal uzunluk
• Sperm ve yumurtalık kalitesi gibi diğer üretkenlik faktörleri

Geri alma operasyonu, yalnızca tüplerin büyük bir kısmı sağlıklı ise gerçekleşebilir. Eğer fallop tüpleriniz klips veya yüzük gibi bir yöntem ile bloke edilmişse, yakılarak yolların kapatılması tekniğine göre çok daha büyük bir ihtimal ile operasyonun başarılı olma şansı vardır. Essure ve Adiana teknikleri gibi tüp ligasyonu teknikleri geri alınamazdır.

Sıkça Sorulan Sorular

1. Tüp Ligasyonu Cinselliği Etkiler Mi?

Tüp bağlatmak cinselliği etkilemez Tüp ligasyonu, fallop tüplerinin çıkarılması ya da kesilmesi işlemidir ve doğal yollarla çocuk sahibi olmayı engeller. Cinsel istek hormonlar ile ilgilidir. Yapılan cerrahi işlem, yalnızca fallop tüpleri ile sınırlıdır. Bu nedenle cinselliği etkilemez.

2. Tüplerin Bağlanması Zararlı Mı?

Tüp bağlatma işleminin bilinen bir zararı yoktur. Ancak geri dönüşü olmayan bir işlem olması karar verilmeden önce düşünmeyi gerektirir. Bazı durumluda tüp bağlatma işlemi yaptıran kadınlar kararlarından vazgeçebilir ve sonrasında yapılacak tüp bebek tedavisinin gebelik şansı her zaman vardır.

3. Tüp Ligasyonu Adet Düzensizliği Yapar Mı?

Tüp ligasyonu, hormonları etkilemeyen, yalnızca fallop tüpleri üzerinde yapılan cerrahi bir işlemdir. Dolayısıyla adet düzensizliğine yol açmaz. Adet düzensizlikleri büyük ölçüde hormonal düzensizliklere bağlıdır. Kişide daha önce böyle bir sorun yoksa adet düzensizliği olmayacaktır.

4. Tüp Bağlatmak Kesin Çözüm Mü?

Tüp bağlatma doğal yollarla çocuk sahibi olmayı imkansız hale getirir. Kesin bir çözümdür. Buna rağmen bazı durumlarda tüplerin kendisini onarması ile doğal gebelik görülebilir. Ancak bu duruma oldukça nadir rastlanır. Binde bir olasılıkla doğal yolla gebelik söz konusu olabilir.

5. Tüp Ligasyonu Ağrı Yapar Mı?

Tüp bağlatma normal şartlar altında ağrı yapmaz. Ancak bazı durumlarda cerrahi işlem sonrası ağrı hissedilebilir. Kişiye özel durumlar yanından olası komplikasyonlar hakkında doktorunuz bu konuda en iyi bilgiyi verecektir.

6. Bağlanmış Tüpler Tekrar Açılır Mı?

Bağlanmış tüpler tekrar açılabilir ancak bu işlem oldukça riskli olduğundan tercih edilmez. Tüp bebek tedavilerinin gelişmesiyle birlikte tüplerin açılmasına genellikle başvurulmaz. Bunun yerine, tüp bebek tedavileri kişilerin çocuk sahibi olma isteklerine yanıt verebilir.

7. Tüpleri Bağlatan Biri Hamile Kalabilir Mi?

Normal şartlar altında tüplerini bağlatan birisinin hamile kalması imkansızdır. Tüp bağlatma işlemi fallop kanallarının bağlanmasını içerir. Bu sayede doğal yollarla gebelik oluşmaz ve hamilelik görülmez.

Ancak, tüp bebek tedavileri tekrar hamile kalmayı sağlayabilir. Bunun yanında oldukça nadir görülse de tüp bağlatma ameliyatı sonrası hamilelik oluşabilir.