Karaciğer Yağlanması
Karaciğer yağlanması, karaciğer hücrelerinde çeşitli nedenlerden dolayı fazla yağ birikmesiyle oluşur ve tedavi edilmezse ciddi sonuçlar doğurur. Karaciğer yağlanması tedavisinde erken teşhis çok önemlidir. Karaciğer yağlanması belirtileri görüldüğü takdirde doktora başvurulmalı ve karaciğer yağlanması tedavilerine derhal başlanmalıdır.
Karaciğer Yağlanması Nedir?
Karaciğeriniz diğer tüm hücreleriniz gibi yağ üretir ve depolar. Bu üretim oldukça sınırlıdır ve toplamda karaciğer dokunuzun %3-5’i yağlardan oluşur.
Karaciğeriniz bu yağ üretimini ve depolamayı çeşitli sebeplerle arttırırsa karaciğer hücrelerinizde küçük yağ kesecikleri oluşmaya başlar. Bu durum başlangıç olarak sadece basit bulgular verse de ileri dönemlerde hücre içinde aşırı miktarda biriken bu keseler yapıya zarar verir ve geri dönüşü olmayan karaciğer hasarına neden olur.
Karaciğer Yağlanmasının Nedenleri
- Obezite karaciğer yağlanmasının asıl sorumlularından biri.
- Ayrıca obezite ile beraber artan inflamasyon (iltihap) hücreleri karaciğer düzeyinde açık olmayan bir mekanizma ile yağ depolanmasını arttırmakta.
- Obezitenin en önemli sebeplerinden birkaçı aynı zamanda karaciğer yağlanmasına da sebep olur. Aşırı kalori alımı esas olarak tüm vücut hücrelerinde yağ üretimini arttırır.
- Ayrıca karbonhidrat alımı özellikle karbonhidrat metabolizmasının başkenti olan karaciğeri yakından etkiler.
- Ayrıca basit karbonhidratlar vücutta inflamasyonun artışına sebep olur.
- İnsülin direnci karaciğer yağlanması için bir diğer risk faktörü. İnsülin direnci, kan insülin düzeylerinin yükselmesine sebep olur.
Karaciğer Yağlanmasının Belirtileri
Karaciğer yağlanması basit hasardan, siroza kadar gidebilen bir durum. Bu sebeple bulunulan konuma göre belirtilerin ciddiyeti değişmekte.
- Halsizlik ve yorgunluk
- Sağ üst kadran ağrısı
- Karaciğer enzimlerinde artış
Karaciğer Yağlanması Teşhisi
Yağlı karaciğer aynı zamanda hepatik steatoz olarak bilinir ve obezite, hipertansiyon, yüksek kolesterol ve diyabet ile ilişkilendirilen bir problemdir. Bu hastalıklara sahip olanların neredeyse %80’i yağlı karaciğere sahiptir.
Hepatik steatoz aynı zamanda aşırı alkol tüketiminden de kaynaklanıyor olabilir.
Yağlı Karaciğer Şu Yollarla Fark Edilebilir:
Ultrasonografi
Hastalığın ciddiyet seviyesine ve karaciğerdeki yağın miktarına karar verir.
Karaciğer biyopsisi
Bu yöntem kesin bir tanı edinmenizi sağlar ve yağlı karaciğer bulundurma konusunda yüksek risk taşıyan grupta kullanılır.
Laboratuvar testleri
Genelde, bu karaciğer problemini yaşayan hastaların testlerinde alınan sonuçlar normal insanların sonuçlarından 2-3 kat daha yüksektir. Bu problemden muzdarip kişilerin glukoz, kolesterol ve trigliserit seviyeleri yüksek çıkar.
Karaciğer Yağlanması Nasıl Tedavi Edilir?
İncelediğimiz karaciğer yağlanması tipi yaşam tarzı ve beslenme ile alakalı ortaya çıkmakta. Aynı şekilde doğru yaklaşım sağlanırsa birçok karaciğer yağlanması geri döndürülebilir.
Özellikle sorun basit yağlanma (iltihab ve bağ dokusu artışı yok) aşamasında iken diyet, egzersiz ve gerekirse ilaçlarla şişmanlık, hiperlipidemi ve varsa şeker hastalığı ile gerektiği gibi mücadele edilir ve başarı sağlanırsa yağlanma azalır, hatta kaybolur. Aslında sorunun kapsamı geniştir ve iç hastalıkları, kardiyoloji, endokrinoloji ve gastroenteroloji uzmanları ile birlikte diyet ve sağlıklı beslenme uzmanlarını da içine alan multidisipliner bir yaklaşımı gerekli kılmaktadır.
Siroz
Siroz Nedir?
Siroz, karaciğerde uzun vadeli hasarın neden olduğu kalıcı bir bozukluktur. Oluşan hasar, karaciğerde skar adı verilen ve fonksiyonu olmayan bir doku oluşumuyla sonuçlanır. Skar dokusu, kanın karaciğer içerisindeki akışını engeller; karaciğerin besinleri, ilaçları ve toksinleri işleme yeteneğini yavaşlatır. Siroz, sonunda ölümcül olabilen karaciğer yetmezliğine yol açabilir.
Siroz Neden Olur?
Çok çeşitli hastalıklar ve koşullar karaciğere zarar verebilir ve siroza neden olabilir. Sirozun en yaygın nedenleri:
- Uzun yıllar boyunca aşırı alkol tüketmek
- Karaciğerin kronik viral iltihabı
- Diyabetle ilişkili yağlı karaciğer
- NASH (Non-alkolik steatohepatit): Aşırı yağ birikmesi sonucu karaciğerin iltihaplandığı alkolik olmayan hepatit türüdür.
- Hemokromatoz: Vücutta demir birikmesine yol açan kalıtsal bir hastalık
- Wilson hastalığı: Karaciğerde bakır birikimiyle karakterize ailesel bir hastalık
- Alfa-1 antitripsin eksikliği: Karaciğerde spesifik bir enzimin yokluğu
- Kalıtsal şeker metabolizması bozuklukları
- Genetik sindirim bozukluğu (Alagille sendromu)
- Kistik fibroz
- Frengi veya brusella gibi enfeksiyonlar
- Karaciğer otoimmün hastalıkları (vücudun kendi bağışıklık sisteminin karaciğer veya safra kanalı hücrelerine saldırdığı kronik durumlar)
- Metotreksat veya izoniazid gibi bazı ilaçlar
- Safra kanalının tıkanması: Safra kanalı, karaciğerde oluşan safrayı, yağların sindirimine yardımcı olmak üzere bağırsaklara taşır.
- Tekrarlanan kalp krizleri ve kalp yetmezliği sonucu sıvının karaciğere toplanması ve tıkanmaya neden olması
- Parasetamol, A vitamini gibi yüksek dozda alındığında karaciğere zarar veren ilaçların aşırı miktarda alımı
Siroz Belirtileri
- Yorgunluk
- Güçsüzlük
- Halsizlik
- Bulantı
- Açıklanamayan kilo kaybı ve iştahsızlık
Siroz ilerledikçe aşağıdaki belirtiler gözlemlenebilir;
- Sarılık (Cilt ve gözlerde sararma)
- Kan kusma
- Ciltte kaşınma
- Koyu, çay rengi idrar
- Açık renkli dışkı
- Dışkıda kan
- Vücutta kolay kanama
- Burun kanaması
- Diş etlerinde kanama ve morarma
- Ciltte kolay morarma
- Avuç içlerinde kızarıklık
- Bacaklarda ağrılı ödem
- Ciltte örümcek benzeri kan damarları oluşumu
- Karında sıvı toplanması (Asit)
- Kadınlarda adet kanamalarının kesilmesi (menopozla ilişkili olmayan)
- Erkeklerde cinsel dürtü kaybı, meme büyümesi (jinekomasti) ve testislerde küçülme
- Son dönemde bilinç bulanıklığı, uyku ve konuşma bozukluğu (hepatik ensefalopati)
Sirozun Teşhisi
Doktorunuz sirozdan şüphelenirse, tıbbi geçmişinizi sorgulayacak ve uzun vadeli karaciğer hastalığı bulgularının aramak için fizik muayene yapacaklardır. Teşhisi doğrulamak için bazı testler ve görüntüleme yöntemleri kullanılabilir:
- Kan testleri: Karaciğer enzimlerini ölçen karaciğer fonksiyon testleri, kan pıhtılaşmasına yönelik testler, albumin düzeyi (karaciğerde üretilen bir protein), karaciğer kanser taraması için alfa feto protein ölçümü
- Karaciğer ultrasonografisi
- Karnın manyetik rezonans görüntülemesi
- Karın tomografisi
- Karaciğer biyopsisi (Karaciğer dokusundan ince bir iğne yardımıyla parça alınır ve bu doku mikroskop altında incelenir.)
- Endoskopi: Ucunda ışık ve kamera bulunan ince, esnek tüp şeklindeki cihaz (endoskop) boğazınızdan aşağı itilir.
- Ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG) sirozu saptama konusunda duyarlı değildir ve kesin tanı halen biyopsiye dayanmaktadır.
Siroz Tedavisi
Karaciğer nakli dışında sirozun tedavisi yoktur. Siroz yeterince erken teşhis edilirse, altta yatan nedeni veya ortaya çıkan çeşitli komplikasyonları tedavi ederek hasar en aza indirgenebilir. Siroz tedavisinde yapılması gerekenler şunlardır:
- Kişi alkol kullanıyorsa hemen alkolü bırakmalıdır
- Hastanın acilen vitaminlerinin düşük olup olmadığına bakılmalıdır. Ek vitamin takviyesi yapılmalıdır.
- Siroz hastalığında yüksek tansiyon görüleceği için mutlaka yüksek tansiyon sürekli düşük tutulmalı ve tansiyon düşürücü ilaçlar kullanılmalıdır.
- Karın ve bacak şişmesini giderebilmek amacıyla idrar söktürücü ödem attırıcı ilaçlar verilmelidir.
- Aşırı yağlı yemeklerden kesinlikle hasta uzak durmalıdır.
- Doktorun önermediği ilaçların hiç birisi kesinlikle kullanılmamalıdır.
Hepatit B (Sarılık)
Halk arasında Hepatit B virüsü sarılık olarak da bilinmektedir. Hepatit B virüsü kan yoluyla ya da cinsel temasla bulaşır. Tedavisinin gecikmesi durumunda ölüme neden olabilir. Peki, sarılık olarak da bilinen Hepatit B nedir? Hepatit B’nin belirtileri nelerdir, Hepatit B nasıl tedavi edilir sorularıyla ilgili merak edilen detayları sizin için derledik.
Hepatit B’nin Belirtileri
Hepatit B’nin belirtileri genelde bulaştıktan sonra 90 gün içinde ortaya çıkmaktadır. Ancak bu süre bazı zamanlar 6 hafta ile 6 ay süre zarfı arasında değişmektedir. Sık görülen Hepatit B belirtileri şunlardır;
- İştahsızlık,
- Bulantı,
- İdrar renginde koyulaşma,
- Ateş,
- Kusma,
- Halsizlik,
- Kilo kaybı,
- Karın ağrısı,
- Eklem ağrıları,
- Gözde sararma,
- Ciltte sararma.
Hepatit B’nin Hangi Yolla Bulaşır?
- Cinsel temasla,
- Diş fırçası, jilet gibi ortak kullanılan malzemeler yoluyla,
- Kesici alet yaralanmalarında kanla temas yoluyla.
Hepatit B İle İlgili Önemli Bilgiler
- Hepatit B, karaciğere saldıran ve hem akut hem de kronik hastalığa neden olabilen viral bir enfeksiyondur.
- Virüs, enfekte olmuş bir kişinin kanı veya diğer vücut sıvıları ile temas yoluyla bulaşır.
- Yaklaşık 257 milyon insan, hepatit B virüsü enfeksiyonu ile yaşamaktadır.
- İnsanlar, enfeksiyonun daha yaygın olduğu dünyanın başka bölgelerini ziyaret ettiğinde HBV’ye yakalanma riski altındadır.
- Hepatit B, sağlık çalışanları için önemli bir mesleki tehlikedir.
- Bununla birlikte, şu anda mevcut güvenli ve etkili aşı ile önlenebilir.
Hepatit B Nasıl Tedavi Edilir?
Hepatit B hastalığı olan kişiler düzenli olarak uzman doktorlar tarafından takip edilmelidir. Doktor tarafından önerilen ilaçların düzenli bir şekilde kullanılması gerekmektedir. Tedavi sürecinde yeterli beslenme, dinlenme ve sıvı tüketimi son derece önemlidir. Doktorun vereceği karara göre Hepatit B hastası hastanede kontrol altında da tutulabilir.
Karaciğer Kanseri
Karaciğer kanseri, erken evrede teşhis edildiğinde tedavi edilme başarısı çok yüksektir; ileri aşamalarda diğer organlara da sıçrayarak ölümcül sonuçlara yol açabilir. Metastatik karaciğer kanseri ise başka bir yerde başlar ve sonrasında karaciğere yayılır.
Karaciğer Kanseri Nedir?
Karaciğer kanserleri, kötü huylu tümörler grubunda yer alır ama diğer kanser türlerine göre yaygınlığı daha azdır. Erkeklerde kadınlara kıyasla daha yaygındır, en sık rastlanan türü, hepatoselüler karsinomdur. Karaciğer kanseri genellikle birincil veya ikincil olarak sınıflandırılır. Birincil karaciğer kanseri karaciğer hücrelerinden başlar. İkincil karaciğer kanseri, başka bir organın kanser hücreleri karaciğere yayılırsa gelişir.
Karaciğer Kanseri Belirtileri
- Karın rahatsızlığı, ağrı ve hassasiyet
- Sarılık denilen cilt ve tenin sararması
- Beyaz, tebeşirli dışkı
- Mide bulantısı ve kusma
- Kolayca morarma veya kanama
- Zayıflık ve nedensiz kilo kaybı
- Yorgunluk ve halsizlik
Karaciğer Kanseri Belirtilerini Anlamak
Bu sayılan belirtilerden çoğu ağır belirtiler olsa da karaciğer kanseri demek için ayırıcı belirtiler değildir çünkü tamamı enfeksiyon gibi başka bir durumdan da kaynaklanabilir.
Karın Şişliği: Karaciğer kanserine bağlı karın şişliğinin 2 sebebi vardır. İlki büyüyen tümör nedeniyle karaciğerin karnın sağ tarafına doğru yarattığı şişliktir. İkincisi ise karaciğerin fonksiyonlarını yerine getirememesi nedeniyle siroz hastalığında da olduğu gibi karın bölgesinde biriken sıvının karında şişlik yapmasıdır.
Kilo Kaybı: Yemek yeme alışkanlığınızda hiçbir değişiklik yapmadığınız halde nedensiz bir şekilde kilo veriyorsanız bu birçok kanserle birlikte karaciğer kanserin de belirtisi olabilir. Vücut ağırlığının %10’unu kaybetmek ani kilo kaybı olarak kabul edilir ve birçok tehlikeli hastalığın habercisidir.
Sarılık: Sarılık sadece kansere özgü bir belirti olmamakla birlikte kanserin fonksiyon kaybına uğrattığı karaciğerin bir belirtisidir. Sarılık, karaciğer iltihaplanması, safra yolunun tıkanması, hemolitik anemi gibi diğer bir çok hastalık nedeniyle de oluşmuş olabilir.
Karaciğer Kanseri Teşhisi
Karaciğer kanseri tanısı için doktor önce hastanın tıbbi hikayesini dinler ve fizik muayene yapar. Uzun süreli alkol bağımlılığı veya kronik bir hepatit B veya C enfeksiyonu öyküsü varsa mutlaka doktorunuza bildirin. Karaciğer kanseri teşhisi için şu yöntemler uygulanır:
Karaciğer fonksiyon testleri, kandaki protein, karaciğer enzimleri ve bilirubin seviyelerini ölçerek doktorun karaciğerinizin sağlığını belirlemesine yardımcı olur.
Kanda alfa-fetoprotein (AFP) varlığı karaciğer kanseri belirtisi olabilir.
Karın BT veya MRI taramaları karındaki karaciğer ve diğer organların ayrıntılı görüntüsünü üretir.
Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
Tümörün evresine ve tipine bağlı olmak üzere birçok tedavi seçeneği mevcuttur.
Cerrahi
Rezeksiyon denen, tümörün cerrahi olarak çıkarılması işlemi organ içinde geniş alana yayılmamış tümörlerin tedavisi için en sık kullanılan yöntemdir. Cerrah karın duvarında geniş bir kesi yapar ve karaciğerin tümörü içeren bölümü ile çevresindeki sağlıklı dokunun bir bölümü çıkarılır. Rezeksiyon primer karaciğer tümörleri için %60-75, metastatik karaciğer tümörleri için ise %25-39 oranında 5 yıllık sağkalım sağlar. Karaciğer kanseri hastalarının %70-80’i ise hastalıkları çok ilerlemiş olduğundan ve/veya karaciğer fonksiyonları çok zayıflamış olduğundan cerrahi için uygun değildir.
Radyoterapi
Eksternal radyoterapi olarak da bilinen konvansiyonel radyoterapi, hasta nefes aldığında oluşan tümör hareketini de hesaplayabilmek için geniş radyasyon alanları kullanır. Geniş radyasyon alanı hem tümörü hem de belirgin miktarda çevre sağlıklı dokuyu etkilediği için tedavi birçok haftalar boyunca küçük dozların verildiği 30-40 seansa bölünür.
Bu tedavi, radyasyona bağlı olan ve tedavinin ilk birkaç haftasında görülebilecek karaciğer hastalıkları yapabilir. Çoğu ciddi vakada bu durum karaciğer yetmezliğine yol açabilir.
Kemoterapi
Kemoterapi kanser hücrelerinin tüm vücutta yerleştiği veya hastanın kanı ve vücut sıvılarında bulunduğu düşünüldüğünde kullanılır ve bu durumlar metastatik tümörler ve ileri evre karaciğer kanseri ile ortaya çıkar.
Stereotaksik Radyocerrahi
Stereotaksik radyocerrahinin tümörleri tam olarak hedeflenmiş radyasyon ile tedavi etme yeteneği karaciğer kanseri hastalar için önemli bir avantajdır. 1 mm’den daha az isabet hata payı ile radyocerrahinin çevre sağlıklı dokudaki etkisi minimaldir.
Kateter ile Kemoembolizasyon
Cerrahi veya radyoterapi uygulanamayan karaciğer kanserli hastalar kateter ile kemoembolizasyon uygulanarak tedavi edilebilir. Minimal invaziv bu yöntem ile direk tümör tedavisi yapılır.Tümörün incelenmesi için gerçek zamanlı x-ray görüntüleri kullanılırken küçük bir kesiden kateter yerleştirilerek tümörü besleyen arter içinde ilerletilir. Kemoterapi ilaçlarının ve damarı tıkamak için küçük katı partiküllerin kombinasyonu tümör içine enjekte edilir. Partiküller damarı tıkayınca tümöre kan gitmesi engellenir ve tümör hücreleri oksijen alamadığı için ölür.
Karaciğer Yetmezliği
Karaciğer Yetmezliği Nedir
Karaciğer yetmezliği, karaciğerin büyük bir kısmının onarımı imkânsız derecede hasar gördüğü ve karaciğerin artık işlev görmediği zaman ortaya çıkar.
Karaciğer yetmezliği akut veya kronik olabilir.
Akut karaciğer yetmezliği
Akut karaciğer yetmezliği hızlı gelişir. Haftalar hatta günler içinde herhangi bir semptom göstermeden aniden ortaya çıkabilir. Akut karaciğer yetmezliğinin yaygın nedenleri arasında, mantarlardan zehirlenme veya aşırı doz ilaç kullanımı sayılabilir.
Kronik karaciğer yetmezliği
Kronik karaciğer yetmezliğinde, akut karaciğer yetmezliği formuna göre, sorunlar çok daha yavaş ortaya çıkar. Herhangi bir semptom göstermeden aylar hatta yıllar alabilir. Kronik karaciğer yetmezliği genellikle uzun süreli alkol kullanımının neden olduğu sirozun bir sonucudur. Siroz, sağlıklı karaciğer dokusuna hasar verdiği zaman ortaya çıkar. Kronik karaciğer yetmezliği sırasında, karaciğeriniz iltihaplanır. Bu iltihaplanma zamanla skar dokusunun oluşumuna neden olur.
Karaciğer Yetmezliği Nedenleri
- Hepatit
A, B, E gibi farklı türlerde karşımıza çıkan hepatit hastalığı türü fark etmeksizin karaciğeri hedef alır. Bu organda hepatit virüslerinin çoğalması halinde kontrol virüslerin eline geçer ve karaciğer işlevlerini yerine getirememeye başlar.
- Bağışıklık sisteminin zayıf olması
Bağışıklık sisteminin zayıflaması vücudun her bölgesinde farklı hasarlara yol açabilir. Eğer bağışıklığınızı güçsüzleştiren bazı hastalıklar yaşadıysanız karaciğer sağlığını koruma konusunda daha dikkatli davranmanız gerekir.
- Metabolik hastalıklar
Wilson hastalığı gibi kimi hastalıkların ve metabolizmadaki problemlerin karaciğere negatif etkisi vardır. Bu etki büyüdükçe karaciğerde işlev kaybı ortaya çıkar.
- Fazla alkol tüketmek
Aşırı alkol kullanmak siroza sebep olur, sirozun ilerlemesi halinde karaciğerde ciddi fonksiyon kayıpları meydana gelir ve bu durum karaciğerin iflas etmesine kadar ilerleyebilir.
- Karaciğerdeki diğer hastalıklar
Karaciğerdeki diğer hastalıklar da karaciğer yetmezliğini tetikleyebilir. En ufak soruna bile en hızlı şekilde müdahale edilmesi ve daha büyük rahatsızlıkların oluşmasının engellenmesi gerekir.
- Bazı ilaçlar
İlaç içerek vücudunuza çok miktarda kimyasal alırsınız. Sık ve bilinçsiz ilaç kullanmanız halinde ise bu kimyasalların etkisiyle karaciğeriniz görevlerini yerine getirememeye başlar.
- Bitkisel ürünlerin aşırı kullanılması
Ayarında kullanıldığı zaman vücudunuza önemli faydalar sağlayan bitkisel ürünler, aşırıya kaçılması halinde ciddi zararlar verebilir. Yarpuz, takke gibi bazı bitkiler fazla kullanıldığı takdirde karaciğere zarar verebilir.
- Kanser
Varlığıyla vücut direncini düşüren kanser, karaciğer yetmezliğinin meydana gelmesine de sebep olabilir. Özellikle karaciğer bölgesinde oluşan kanser hücrelerinin metastaz etkisiyle diğer organlara yayılıp çoklu organ yetmezliğine kadar ilerleyen bir tabloyu ortaya çıkardığı biliniyor.
Karaciğer Yetmezliği Belirtileri
Karaciğer yetmezliğinin ilk belirtileri çoğu zaman herhangi bir koşuldan dolayı olabilir. Bu nedenle, karaciğer yetmezliğini başlangıçta teşhis etmek zor olabilir. Erken belirtiler şunlardır:
- Mide bulantısı
- İştahsızlık
- Yorgunluk
- İshal
- Cilt renginin değişmesi
- Kaşıntı
Bununla birlikte, karaciğer yetmezliği ilerledikçe, semptomlar daha ciddi hale gelir ve acil bakım gerektirir. Bu belirtiler ise şunlardır:
- Sarılık
- Normalden daha kolay kanama ve morarma
- Yüksek nabız (taşikardi), düşük tansiyon
- Karında şişlik
- Zihinsel dezoryantasyon veya konfüzyon (hepatik ensefalopati olarak bilinir)
- Dışkıda kan
- Uykusuzluk
- Koma
Karaciğer Yetmezliği Tedavisi
Karaciğer yetmezliğine neden olan hastalık veya durum teşhis edilip, onun tedavisi de yapılmalıdır. Karaciğer yetmezliği tedavisi şunları içerir:
1) İlaç Tedavisi
Karaciğer yetmezliğinde kullanılan ilaçlar aşağıdaki amaçlara hizmet eder:
- Beyinde biriken fazla sıvıyı yok ederek kafa içi basıncını azaltmak
- Vücut iltihaplarını atmak
- Kanın pıhtı atmasının ve ciddi kanamaların önüne geçmek
- Zehirlenmelere karşı panzehir etkisi beklemek
Kullanılan bazı ilaçları ve özellikleri şöyledir:
Ursodiol (Ursodeoksikolik Asit):
- Safra akışını hızlandırır
- Hepatik hücre ölümünü engeller
- Bağışıklık sitemi ile ilgili iltihabı azaltır
- Oksidasyon hasarını azaltır
E Vitamini:
- Zehir etkisi gösteren toksinleri temizler
Sukralfat:
- Mide ülserini tedavi etmek için kullanılan sindirim sistemi koruyucusudur.
- Aç karnına kullanılır.
- Kabızlığa neden olabilir.
K Vitamini:
- Kanın sağlıklı pıhtılaşması için gereklidir.
- Ciddi yan etkileri yoktur.
Metronidazol:
- Karaciğerdeki bakteri iltihabını gidermek için kullanılan bir tür antibiyotiktir.
- Sinir sisteminde zehirlenme, uyuşukluk, kusma, kriz, depresyon, baş dönmesi gibi yan etkileri görülebilir.
Prednizone:
- Hepatit tedavisinde kullanılır.
- Tedavi aniden kesilirse hayati tehlike baş gösterebilir.
- Aşırı kilo almak, susuzluk, ishal, mide ülseri, kanın pıhtı atma ihtimalinde artış gibi yan etkileri görülebilir.
2) Destekleyici Tedaviler
Karaciğer yetmezliğinde genel sağlık seviyesi yükseltilmeli, vücudun bağışıklık sistemi güçlendirilmelidir. Bu amaçla gıda ve sıvı desteği verilir. Hastanın yemek yiyemediği durumlarda gıda tüpleri kullanılabilir. Şiddetli vakalarda direk damar içi gıda desteği sağlayan serumlar kullanılabilir.
3) Karaciğer Nakli
Karaciğer yetmezliği vakalarının yarısında karaciğer nakli zorunlu hale gelmektedir.
Aşağıdaki koşullara göre öncelikli tedavi olup olmadığına karar verilir:
- Karaciğer yetmezliğine neden olan hususun tespit edilememesi
- Beyin hasarının miktarı
- Nakil sonrası olası beyin hasarı miktarı
- Gönüllülük, doku uyumu
- Hasta nakil sırasını etkileyen hususlar (hasta sayısı, yaş, genel sağlık şartları, alkol ve sigara kullanımı vb.)
Karaciğer Büyümesi (Hepatomegali)
Karaciğer Büyümesi (Hepatomegali) Nedir?
Karaciğer vücudun en büyük organlarından biridir ve vücudun en önemli ve kritik görevlerini üstlenen organıdır. Hepatomegali olarak da bilinen karaciğer büyümesi bir takım sağlık sorunlarının sonucu olarak ortaya çıkar.
Karaciğer vücut için kolesterol ve yağlı bileşiklerin sentezi ve karbonhidrat metabolizması gibi hayati görevleri üstlenir. Bağırsaklardaki düzenli sindirimi sağlayıcı ve yağların yıkımını sağlayan öd salgısını salgılar. Ayrıca ilaç ve alkol tüketimiyle vücuda giren toksik maddeleri vücuttan atmaya yardımcı olur.
Karaciğer büyümesi tek başına bir hastalık değildir fakat bu büyümeye neden olan birçok hastalığın belirtisidir. Çoğu insan karaciğer büyümesinin farkında olmadan yaşamını sürdürür.
Karaciğer Büyümesi Belirtileri
Karaciğerdeki büyüme az olduğunda, genellikle hiçbir belirti ortaya çıkmaz.
Ama karaciğer çok büyürse:
- Sürekli bir şişlik hissi
- Karın bölgesinde rahatsızlık ortaya çıkar.
- Bunlardan başka sarılık, kronik yorgunluk, güçsüzlük, mide bulantısı ve kilo kaybı da görülebilir.
Karaciğer Büyümesi Neden Oluyor?
Karaciğer büyümesi nedenleri incelendiğinde pek çok sebep sayılabilir. Sonradan oluşan pek çok hastalık gibi karaciğer büyümesini de tetikleyen birtakım hastalıklar vardır:
- Özellikle anoksi ve hipoksiye neden olan dolaşım bozuklukları
- Budd ‐Chiari sendromu, lösemi
- 1‐antitripsin eksikliği, travmatik olaylar
- Kalp ile ilgili sorunlar, çeşitli enfeksiyonlar
- Besin yetersizliği
- Multipl skleroz
- Crohn hastalığı ve romatoid artrit oluşturan hastalıklar
- Alkol ve sigara kullanımı
Teşhis
Doktorunuz karaciğerinizi fiziksel bir muayene yaparak, gereğinden büyük olup olmadığını kontrol edecekltir. Ayrıca bazı kan testleri yaparak karaciğer büyümesi ve sebeplerini tespit edebilir:
- Tomografi, bu yöntem röntgenden daha kuvvetlidir.
- MRI, bu yöntemde güçlü mıknatıslar ve radyo dalgaları kullanılır.
- Ultrason, bu yöntemde ses dalgaları kullanılır.
Karaciğer Büyümesinin Tedavisi
Tedavi ancak kesin teşhisin konmasıyla başlayabilir.
- Alkol bağımlılığı sonucu karaciğer büyümesi olanlar acilen alkolü bırakmalıdır aksi takdirde ölümcül olabilir.
- Hepatitlerde ise karaciğerdeki enflamasyonu durdurmak için ilaç tedavisi uygulanır.
- Alkol bağlantılı olmayan obezitelerde hastalar düzenli egzersizlerle beraber düzenli kilo verme programına alınır.
- Diyabet hastalarında kan şekeri ve kolesterol seviyesi sürekli kontrol altında tutulur.
- Karaciğer kanseri ve lösemide ise kemoterapi uygulanır.
- Bazı tıbbi ve bitkisel ilaçlar kullanılırken riskleri hakkında haberdar olmak gerekir. Sigaradan yukarıda verilen hastalıkların çoğunu tetikleyici etki yaptığı için uzak durulmalıdır.
- Kimyasallarla temastan uzak durulmalıdır. Aerosol temzileyiciler kullanılmalıdır. Böcek ilaçları ve diğer toksik kimyasallar sadece iyi havalandırılmış ortamlarda kullanılmalıdır. Bu tür ilaçları kullanırken eldiven ve maske kullanılmalıdır.
- Erken teşhis hastalık büyümeden erken tedavi şansını sağlar. Fakat teşhis ve tedavi gecikirse ölümcül olabilir.