Mide Küçültme Ameliyatları
Mide küçültme ameliyatları tek tip değildir. Mide küçültme ameliyatlarındaki çalışmayı şöyle anlatılabilir.
- Gıda alınması sınırlayarak daha az yenmenin sağlanması ile kilo verilmesini sağlayan ameliyatlar,
- Alınan gıdaların bağırsaktan emilmesini azaltarak kilo verilmesini sağlayan ameliyatlar,
- Yukarıda bahsedilen her iki mekanizmanın kullanıldığı (hem gıda alımının hem de emiliminin sınırlandırıldığı) kombine ameliyatlar
Mide küçültme ameliyatı uygun aday mısın?
- Vücut kitle indeksi (VKİ) %40’tan daha fazla olan kişiler,
- VKİ %35-40 arası olan ve aynı zamanda hipertansiyon, diyabet, astım, GERD (gastroesofajiyal reflü hastalığı), üriner inkontinans, tıkayıcı uyku apnesi durumu.. gibi ek sağlık durumlarının varlığı söz konusu olan hastalar,
- VKİ % 30-35 olup beraberinde diyabet ve metabolik sendromu olan hastalar bariyatrik cerrahi için aday olabilirler.
Mide küçültme ameliyat tipleri nelerdir?
Bariyatrik cerrahinin farklı çeşitleri vardır. Sleeve gastrektomi ve gastrik band ameliyatları denilen ameliyatlar ile mide hacmi küçültülür. Bunlar “kısıtlayıcı” cerrahi tipleri olarak adlandırılır.
Duodenal switch gibi ameliyalar ise barsak sisteminin bir kısmını by-pass eder, bu sayede yenilen gıdaların çok azı emilerek kana karışır. Doktorlar bu ameliyatları “malabsortif” yani “emilim azaltıcı” ameliyatlar olarak adlandırırlar.
Mide küçültme ameliyatına karar vermek
Doktorunuz öncelikle; kilo vermeye hazır olup olmadığınızı, uyum gösterip göstermeyeceğinizi, fiziksel ve psikolojik olarak bu sürece hazır olup olmadığınızı kontrol eder.
Bu kontroller sonucunda, doktorunuz size uygun gördüğü ameliyat tipini, sonuçlarını ve risklerini anlatacaktır.
Ameliyat öncesi; Sigarayı bırakmanızı, bir miktar kilo vermenizi, kan şekerinizin kontrol altında olmasını sağlamanızı isteyebilir. Bunlar ancak sizin katılımınızla mümkün olan şeylerdir.
Mide küçültme ameliyatlarına hazırlık
Doktorunuz ameliyat öncesi nelere dikkat etmeniz gerektiği ile ilgili size detaylı bilgi verecektir.
Ancak pek çok cerrahi müdahalede olduğu gibi;
- En az 1 hafta öncesinden aspirin ve aspirin içeren ilaçlar ve kan sulandırıcı bitkisel ürünleri kullanmayı bırakacaksınız.
- Yine 24-48 saat öncesinden doktorunuzun istediği gibi beslenmeniz gereklidir.
- Tüm mide küçültme ameliyatları genel anestezi altında gerçekleştirilmektedir.
Mide küçültme ameliyat yöntemleri
Cerrahınız açık ya da laparoskopik cerrahi yöntemini önerebilir. Laparoskopik yöntemin çeşitli artıları vardır. Laparoskopik ameliyatlarda; ameliyat sonrası iz çok daha ufaktır, komplikasyonlar açık ameliyatlara göre daha az olma eğilimindedir, ameliyat sonrası toparlanma süresinin daha hızlıdır.
Laparoskopik yöntemle ameliyatlar bir kaç adet ufak kesilerle yapılabilmektedir. Laparoskopik ameliyatlar; laparoskop denilen ışıklandırılmış özel kamera sistemi ile monitöre aktarılan görüntüler yardımı ile yapılmaktadır.
Açık ameliyatlarda ise 25 cm’e varabilen kesiler yapılmaktadır.
Gastrik Bypass ameliyatı ile mide küçültme
Bu ameliyatta cerrah midenizi küçültür. Cerrah boyutu neredeyse bir çay fincanı büyüklüğünde yeni bir mide yapar. Midenin geri kalanı yerinde durur ama artık devre dışıdır, yediğiniz gıdalar bu kalan mide kısmına ulaşmaz.
Daha sonra cerrah, uygun mesafede ince bağırsağı keser. Kesmiş olduğu bağırsağın bir ucunu daha önce oluşturmuş olduğu küçük yeni mide’ye bağlar, devre dışı kalmış olan büyük mide ve bağırsaktan gelen kısmı daha ileride ince bağırsağa bağlar.
Bu görüntü “Y” harfine benzer. Sonuçta midenin büyük kısmı işlev dışı kalmış olarak içeride durur. Gıdalar sadece yeni oluşturulan küçük mideye gelir. Burada mide salgısı, karaciğerden gelen safra ve pankreastan gelen enzimler ve kimyasallar ile gıdalar sindirilir.
Sleeve gastrektomi ameliyatı ile mide küçültme
Bu ameliyatta cerrahınız midenizin % 75’ini alır. Alırken kullandığı teknikle geriye size tüp şeklinde bir mide kalır. Mide tüp haline gelse de yemek borusu ile bağırsak arasındaki yerini korur. Ameliyattan sonra midenizin depolama özelliği kaybolmuş olur.
Mideniz küçük bir tüp haline geldiği için çok az yemenize rağmen hemen doygunluk hissedersiniz, açlık hissinde ciddi azalma olur. Yemek sonrası ise kolaylıkla acıkmazsınız, çünkü “gherlin” denilen “açlık hormonu” üreten mide bölümleri bu ameliyat sırasında çıkartılır. Bu ameliyat laparoskopi ile yapılabilmektedir.
Biliyopankreatik diversiyon ile mide küçültme
Bu ameliyat tipi gıda emilimini azaltan (malabsorbtif) ameliyat gurubuna girer. Gıdalar ile alınan kalorilerin önüne geçilmesi sağlanır. Cerrahın ilk işi, midede küçük bir cep oluşturmaktır. Bu sayede gıda alımı sınırlanır. Daha sonra midenizin ve bağırsaklarınızın büyük kısmını devre dışı bırakan bypass yapar.
Bu ameliyatlar en ciddi kilolu insanlar için tercih edilmektedir.
Mide küçültme ameliyatı sonrası
Yapılan ameliyat hangisi olursa olsun bir süre hastanede kalmanız gerekecektir.
Bu dönemde ağrı kesiciler verilir, çıkabilecek problemlerin önüne geçmek için doktorunuz sizi yakından takip eder, vücudunuzun sıvı kaybetmesi önlenir ve kan şekeriniz düzenlenir.
Mide küçültme ameliyatı sonrası dönemde beslenme
Öncelikli olarak sıvı gıdaların alımı söz konusudur. Bir süre sonra katı gıdalar alınmaya başlanır. Ne zaman katı gıdalara geçeceğinize doktorunuz karar verecektir.
Sonrasında ise diyetisyenler tarafından size özel hazırlanan beslenme planına uymanız önemlidir. Eski yeme düzeninizden farklı olarak daha küçük porsiyonlar ve daha düşük kalori alımı söz konusudur. Ayrıca bu diyet programı ile yeterli besin almanız, ihtiyacınız olan vitamin ve minerallerden mahrum kalmamanız da sağlanacaktır.
Mide küçültme ameliyat sonrası kilo
İlk zamanlar özellikle ilk 3 ay kilo kaybı oldukça dramatik olabilir, bu dönemde günde yarım kiloya yakın kayıplar gözlenebilir. Kombine ameliyatlar (mide küçültme+bypass) ile bu tip kilo kayıpları sadece mide küçültme ameliyatlarına göre daha fazla olmaktadır.
Mide küçültme ameliyatları sonrası sağlık
Ameliyattan sonra diyabet, hipertansiyon ve diğer aşırı kiloya bağlı sağlık sorunlarında ciddi iyileşmeler hatta tamamen düzelmeler söz konusu olabilmektedir. Kilo kaybı ile eklem ağrılarında iyileşmeler gözlenmektedir. Uyku apnesi sorunu azalmakta ya da tamamen kaybolabilmektedir. Fiziki aktivitelerde ise ciddi rahatlamalar olmaktadır.
Mide küçültme ameliyat sonrası değişimler
Mide küçültme ameliyatından sonra hastaların uyumu, ameliyatın başarısını etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Hasta uyumu sayesinde kilolar geri dönmez. Bunu başarmanın yolu da hayat tarzındaki değişimlerdir.
İhtiyacınız olanın gün boyu sık ve az miktarlarda yemektir. Kaliteli gıdalar (yani hem besleyici hem de sağlıklı) ile diyetinizi düzenlemeniz, egzersizin günlük hayatınızın parçası haline gelmesi önemli adımlardır.
Mide küçültme ameliyatı sonrası, kilo vermeye başladığınız andan itibaren mutlusunuzdur. Hayatınızda yeni bir heyecan vardır. Diyetinizdeki değişimler, fiziksel aktivitelerin artışı ve hayat tarzınızdaki diğer değişimler sizi zorlayabilir de. Tüm psikolojik etkiler normaldir.
Mide küçültme ameliyatının riskleri
Bütün ameliyatlar bazı riskler taşır. Mide küçültme ameliyatlarında genel olarak ciddi sorunlarla karşılaşma oranı çok düşüktür. İleri yaşlı, kan pıhtılaşması sorunu yaşayan kişiler ve aşırı kilolu olanlarda risk çok daha fazladır.
Komplikasyonlardan kaçınmanın yolu doktorunuzla teması kesmemek, verilen talimatlara uymak ve hayat tarzınızda değişiklik yapan planlamalara uymaktır.
Mide küçültme ameliyatları sonrası komplikasyonlar
- Enfeksiyon
- Kan pıhtılaşması, emboli
- Tüp mideden ya da diğer anastomozlardan kaçak
- Kilo kaybına bağlı safra kesesi taşı oluşumu
- Yetersiz beslenme
- Kilo vermeye bağlı ciltte sarkmalar, çöküntüler olabilir. Bu gibi durumlarda plastik cerrahiye başvurmanızda fayda olabilir. Yalnız kilo kaybının tamamlanacağı 2 yılın sonunda bu gibi işşlemlerin yapılması gerekir.
Dumping sendromu; Gastrik bypass cerrahisi sonrası alınan gıdalar ve sıvılar çok hızlı bir biçimde bağırsağa geçebilir. Bu sebeple bulantı, terleme, halsizlik ve bazen yemek sonrası ishal oluşumu gözlenebilir. Tatlı yiyemez hale gelebilirsiniz. Bunların olmaması için diyetisyeninizin önerilerine uymanız oldukça önemlidir.