Ses Estetiği Nedir?
Sesimiz iletişimimizdeki en önemli enstrümanımızdır. Aynı zamanda toplum içerisindeki pozisyonumuzu belirlemede rol oynayan en önemli faktörlerden biridir. Bireyin sesinin cinsiyeti, yaşı ve fiziksel görünümü ile uyumlu olması beklenir. Aksi durumlar hiç şüphesiz ki bireyin toplum içerisindeki algısında sıkıntılar yaratabilmektedir. Örneğin, ince sesli bir erkek ya da kalın sesli bir kadın toplumda iletişim esnasında yanlış değerlendirmelerle karşılaşabilmektedir. Bu tür ses bozukluklarının tedavisi amacıyla sesin özellikle incelik ve kalınlık algısına yönelik olarak yapılan işlemler bütününe ses estetiği adı verilir.
Ses Estetiği Kimlere Uygulanır?
Toplumdaki tüm bireyler güzel ve etkileyici bir sese sahip olmak istemektedir. Bu arzu aslında her bireyi Ses Estetiği Tedavisi için potansiyel bir aday konumuna getirmektedir. Bununla birlikte Ses Estetiği Ameliyatı olmak için tarafımıza ulaşan kişiler genellikle sosyal yaşamları içerisinde seslerinin kalınlığı veya inceliği nedeniyle problem yaşayan bireyler olmaktadır.
Ses Estetiği tedavisinin en sık uygulandığı kişiler arasında;
- Sesi nispeten daha kalın olan kadınlar,
- Sesi normalden daha ince olan erkekler,
- Çocukluk döneminde kullandığı hormonal ilaçlar nedeniyle sesi ve fiziksel yapısı uyumlu olmayan bireyler,
- Ses tellerinde var olan çeşitli problemlere bağlı olarak sesi ince ya da kalın olan bireyler,
- Cinsiyet değişikliği tercih eden ve bu nedenle ses tonunda düzenleme arzu eden insanlar,
gösterilebilir.
Ses Estetiği Uygulamaları Nelerdir?
Ses estetiği, kişinin sesini cinsiyet ve sosyal, mesleki yaşamına uyumlamak için yapılan tüm uygulamaları kapsar. Bu uygulamalar; kişilerin etkileyici bir sese sahip olmasını ve bu sayede sosyal ve psikolojik pek çok kazanım elde etmesini sağlar ve bireyin ihtiyaçları göz önünde bulundurulur.
Cerrahi veya cerrahi dışı yöntemler ile sesin inceltilmesi, ses frekansının artırılmasına (inceltilmesine) ses feminizasyonu denir.
Sıklıkla cerrahiden önce veya sonra ses terapisi uygulanır. Bir konuşma dil patoloğu, sesinizin perdesini ayarlanmasına yardımcı olabilir. Erkek ve kadından erkeğe transgender bireylerde doğuştan veya sonradan kazanılmış birçok durum ses tonlarının genel yapılarına göre ince kalmasına neden olabilir. Bu gibi durumlarda ise ses kalınlaştırma ameliyatları, bu sorunu yaşayan kişiler için en kalıcı, başarılı ve güvenli çözümleri sunar. Ses kalınlaştırma ameliyatı ses tonu fiziksel özellikleri, cinsiyeti, yaşı, kişiliği ve toplumdaki konumu ile uyumsuz olan ve genel vücut yapısına göre sesi ince olan kişilerde uygulanan bir tedavi yöntemidir.
Uygulamalar şu şekilde sıralanabilir;
- Ses İnceltme (Feminizasyon) ve Ses Kalınlaştırma (Maskülinizasyon
- Ses Terapisi
- Diğer Fonocerrahiler
Ses İnceltme (Feminizasyon) Nedir? Nasıl yapılır?
Sesini genel fiziksel görünüşüne veya cinsiyetine uygun şekilde inceltmek isteyen bireyler ses inceltme ameliyatı olabilirler. Bu ameliyat için öncelikle hastanın ameliyat için uygun olup olmadığı tespit edilir. Ses inceltme ameliyatı uygulaması, ses tellerinin frekansını artırarak sesi inceltmek ve daha kadınsı hale getirmek için ses tellerinde yapılan işlemleri kapsar. Ses inceltme ameliyatında kullanılan farklı teknikler vardır.
-
Wendler Tiroplasti (Anterior Commissure Glottoplasti):
Ses inceltmede en sık olarak uygulanan girişimdir. Bu işlem genel anestezi altında gerçekleşir ve ağız içinden ses tellerine müdahale edilmesiyle yapılır. Ses tellerinin ön kısmı birbirine dikilerek ses teli boyunun kısalması sağlanır. Kısalan ses telleri sayesinde daha ince bir ses oluşur.
-
Lazer İnceltme (Lazer Assisted Reduction Glottoplasti):
Genel anestezi altında gerçekleştirilen bu yöntem, ağız içinden lazerle ses tellerine müdahale edilmesini kapsar. Lazer yardımıyla ses tellerinin kütlesinin azalması sağlanır. Kütlesi azalan ses telleri ile ses incelir.
-
Tiroplasti Tip 4 (Cricothyroid Approximation):
Ses inceltmede diğer yöntemlere ek olarak kullanılan bir teknik olup krikotiroid yaklaşım olarak da bilinir. Boynun ön tarafından açılan küçük kesi yardımıyla gırtlaktaki kıkırdaklara ulaşılır. Sonrasında bu kıkırdaklar birbirine yakınlaştırılıp uzaklaştırılarak ve ses telleri gerilerek sesin inceltilmesi sağlanır. Lokal anestezi altında uygulanan bu işlem sırasında hastanın ameliyatta kendi sesini duyması mümkün olacaktır.
Ses Kalınlaştırma (Maskülinizasyon) Nedir? Nasıl Yapılır?
Sesi fiziksel görünüşüne veya cinsiyetine uygun olmayan bireyler, seslerini daha kalın bir hale getirmek için ses kalınlaştırma ameliyatı olabilirler. Ses kalınlaştırma ameliyatı, genellikle ince sese sahip olduğundan, psikolojik olarak etkilenen erkekler tarafından tercih edilen bir yöntemdir. Bu ameliyatda amaç, ses tellerinin frekansını azaltarak sesin kalınlaştırılmasıdır. Ses kalınlaştırmak için uygulanan yöntemler şu şekilde sıralanabilir:
-
Tiroplasti Tip 3:
Ses kalınlaştırmak için yaygın olarak kullanılan bu yöntem, ses kalınlaştırma ameliyatı olarak da isimlendirilir. Lokal anestezi altında gerçekleştirilen bu yöntemde ilk olarak boynun ön tarafından küçük bir kesi yapılır. Bu kesiden ses tellerine ulaşılarak ses telleri gevşetilir. Gevşeyen ses tellerinin sonucunda ses kalınlaşır. İşlem esnasında hasta kendi sesini duyarak istediği tona karar verebilir. Genellikle ağrısız gerçekleşen işlem sonrasında, herhangi bir risk durumu olmadığı takdirde hasta aynı gün taburcu edilebilir.
Ses Estetiği Ameliyatlarının Genel Riskleri Nelerdir?
Her cerrahi işlemde olduğu gibi ses estetiği ameliyatının da bazı riskleri bulunmaktadır.
Kısaca şu şekilde sıralanabilir;
- Disfoni (konuşma güçlüğü), sesin kesilmesi veya titremesi
- Ödem (ses tellerinizde sıvı birikmesi)
- Ses kısıklığı
- Büyümüş adem elması
- Ses teli felci riskler
- Frekansın değişmemesi (sesin çok ince veya kalın kalması)
- Gırtlak içinde veya boğaz dışında yara izi.
- Ses teli fonksiyon azalması
- Çok fazla frekans artışı veya azalması
- Ses teli lezyonları (ses tellerinizde anormal büyümeler veya çıkıntılar).
Ses Hijyeni
Sesimizi her türlü olumsuz etkenden korumaya “Ses Hijyeni” denir. Bu ses hijyeni özellikle sesini profesyonel olarak kullanan kişiler için önem arz etmektedir.
Nasıl Sağlanır?
- Yüksek sesle konuşmayın, bağırmayın ve çığlık atmayın.
- Boğaz temizlemek için öksürmek yerine burnunuzu çekerek yutkunun veya su için.
- Uzun süreli telefon görüşmeleri yapmayın.
- Gün içinde saat başı 5 dakika konuşma molası vererek sesinizi dinlendirin.
- Sık ve şiddetli boğaz temizliği yapmaktan ve öksürmekten kaçının.
- Gürültülü, tozlu ve dumanlı yerlerde konuşmamaya dikkat edin.
- Yeterli süre uyuyun, uykusuzluk ve aşırı stresten uzak durmaya çalışın.
- Bulunduğunuz ortamın havasının mümkün olduğunca nemli olmasını sağlayın.
- Günde en az 8 bardak su içmeye çalışın.
- Sigara içmek ses hijyenini en olumsuz etkileyen faktörlerdendir.
- Reflüyü önlemek için tok karına yatmayın. Yatağınızın baş kısmını yükselterek (çift yastık) yatmaya çalışın.
- Aşırı yağlı yiyeceklerden kaçının.
- Zorunlu olmadıkça aspirin ve kan sulandırıcı ilaç kullanmayın.
- Zorunlu olmadıkça ruhsal durumunuz üzerine etkili ilaçları (anti depresan) kullanmayın, bu ilaçlar sesinizin kontrolünü etkiler ve ses tellerinde kurumaya neden olabilir.
- Nezle ve grip durumunda kullanılan antihistaminik ve psödoefedrin içerikli ilaçlar ses tellerinizde kurumaya neden olabilir.
- Zorunlu olmadıkça, idrar sökücü ilaç kullanmayın. Bu ilaçlar da ses tellerinde kurumaya neden olabilmekteler.
- Hormon etkili ilaçlar (örn: doğum kontrol hapları) ses değişikliği yapabilmekteler.
Burun tıkanıklığı yapan hastalıkların (Burun Alerjisi, Septum Deviasyonu, Sinuzit, Geniz Eti ve Burun Polipleri) sesiniz üzerinde olumsuz etkileri olabileceğinden bu hastalıkların tedavi olması gerekmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
-
Ses Güzelleştirme Ameliyatı Var Mı?
Evet, bazı durumlarda ses güzelleştirme ameliyatları yapılabilir. Ancak ameliyatın amacı ve yöntemi kişiye özgüdür..
-
Ses Teli Ameliyatını Hangi Doktor Yapar?
Bu ses teli ameliyatları genellikle bir kulak burun boğaz uzmanı (KBB) veya foniyatra tarafından gerçekleştirilir.
-
Ses Değiştirme Ameliyatı Sonrası Ağrı Olur Mu?
Ameliyat sonrasında geçici hafif ağrılar görülebilir.
-
Cinsiyet Değiştirme Ameliyatında Ses Değişimi Yapılabilir Mi?
Evet, cinsiyet değişimi operasyonları içerisinde ses estetiği de yapılabilir. Değişiklik yapılan cinsiyete uygun ses tonuna kavuşmak için ağızdan girilerek ses telleri üzerinde oynamalar sağlanabilir.