Mide Balonu Nedir?
Mide balonu (gastrik balon) silikon veya poliüretan malzemeden üretilmiş, şişirilmeden önce mideye yerleştirilip steril sıvı ile şişirilen obezite tedavilerinden birisidir. Uygulama cerrahi bir müdahale değildir ancak balon çeşidine göre bazı intragastrik balonlar anestezi altında endoskopi ile yerleştirilip çıkartılır.
Mide balonu etki mekanizması ise midede yer kaplayarak sürekli tokluk hissi yaratması böylece her öğünde daha az gıda tüketimi ile hastanın kilo vermesini sağlamaktır. Bu konu ile ilgili çalışmaları 80 li yıllarda başlamıştır. Günümüze kadar gelişerek endoskopi ve anestezi gerektirmeyen yutulabilir mide balonları da kullanılmaktadır.
Obezitenin modern çağın yaygın hastalığı olarak değerlendirdiğimizde mide balonu uygulamaları aşırı kilo ve obezite tedavisinde sıklıkla tercih edilen bir tedavi yöntemidir. Özellikle anestezi alması sakıncalı veya cerrahi işlem istemeyen bireyler tarafından tercih edilmektedir.
Mide balonu çeşitlerine göre midede 4-12 ay sürede kalır. Bu süre içinde verdiği tokluk ve doygunluk hissi ile yiyecek alımını sınırlandırarak kişinin diyetine uymasını kolaylaştırır. Beslenme tarzı ve yeme alışkanlıkları değişir, balon mideden çıktıktan sonra da kişi bu alışkanlıklarını devam ettirerek ideal kilosunu korur.
Elipse (Yutulabilir Mide Balonu ) Nedir?
Elipse mide balonu, aynı zamanda yutulabilen mide balonu olarak da bilinir. Diğer uygulamanın aksine, bu işlemde endoskopi yapılmaz. Hasta işlem esnasında, hap şeklinde bir cisim yutar. Bu esnada röntgen kontrolüyle cismin mideye ulaşıp ulaşmadığı kontrol edilir. Cisim mideye ulaşınca şişirilir ve balon halini alır. Akabinde ucundaki kabloyla bağlantısı koparılır.
Mide Balonu Kimler İçin Uygundur ?
Mide balonu uzun süredir kullanılan, genelde kilolarının %10 ila 15 ini 4-6 ay süre içinde verebildikleri bir obezite tedavi yöntemidir. Vücut kitle indeksi 27 ve üzeri olanlar, 18-70 yaş arası daha önce obezite ameliyatı geçirmemiş bireylere uygulanabilir. Ayrıca mide balonu anestezi alması sakıncalı hastalığı olanlara (yutulabilir mide balonu) cerrahi operasyon (tüp mide ameliyatı gibi) yaptırmak istemeyenlere alternatif tedavi yöntemidir.
Ancak bu balon ile kaybedilen kiloların gelecekte tekrar alınmaması için kişinin balonla birlikte gelecektede sürdüreceği beslenme ve yaşam tarzını değiştirip koruması çok önemlidir.
Mide Balonu Kimler İçin Uygun Değildir?
- Vücut kitle indeksi 30’un altında olanlar: ABD’de bu sınır geçerliyken, Kanada, Avustralya ve İngiltere’de 27’nin üstü uygun vakalardır. Kısacası vücut kitle indeksi uygun olmayan kilolu bireylerde sadece kozmetik amaçla bu yöntemin kullanılmaması gerekir.
- Özofajit, mide ülseri, onikiparmak barsağı ülseri, Crohn hastalığı gibi sindirim sistemi rahatsızlıkları olanlar
- Özofagus veya mide varisleri gibi üst sindirim sistemi kanaması riski taşıyanlar
- Atrezi veya darlık gibi doğumsal veya edinilmiş sindirim sistemi problemleri olanlar
- Mental retarde, duygusal olarak anstabil, psikolojik sorunları belirgin hastalar
- Alkol ve madde bağımlıları
- Hafif de olsa anestezi alamayacak kadar kötü sağlık profili olanlar
- Büyük mide fıtığı olan kişiler
- Daha önce açık karın ameliyatı geçirmiş olanlar
Mide Balonu Nasıl Takılır?
Genel anestezi altında, endoskopik yöntem ile mideye yerleştirilmektedir. Mide içerisine yerleştirilen balon özel uzatma hattı kullanılarak serumla şişirilir ve işlem tamamlanır. İşlem süresi ortalama 30 dakika civarında sürmektedir. Hasta uyandıktan sonra bir süre gözetim altında tutulup, aynı gün içinde evine dönebilmektedir.
Balon takıldıktan sonra 6 ay ile 1 yıl içerisinde çıkartılmaktadır. Bu süre içinde kişi, doktorun önerilerine uyduğu, beslenme alışkanlıkları ve yaşam biçimine dikkat ettiği takdirde istenilen kiloya ulaşmış olmaktadır.
Mide Balonu Nasıl Çıkarılır?
6 aylık sürenin sonunda balon yine endoskopik yöntemle çıkarılır. Önce özel bir aparatla balonun içindeki sıvı boşaltılır, sonra özel bir tutucuyla balon yakalanarak çıkarılır. Bunu belirtmemizin nedeni, standart bir endoskopi ünitesinde bulunan aletlerin, balon çıkarmada işe yaramayacağını belirtmektir.
Kişisel pratiğimizde başka bir endoskopi merkezinde balonu delinen ama çıkarılamadığı için bağırsak tıkanıklığına neden olan bir hastamız vardır. O nedenle balon yerleştirme ve çıkarma işlemi endoskopi deneyimi olan bariatrik cerrahlarca yapılmalıdır.
Mide Balonunun Avantajları Nelerdir?
- Hastane şartlarında çok kısa sürede takılabilmektedir.
- Mide balonu uygulaması sonrasında hastaneye yatış gerekmeden kişi normal hayatına dönebilmektedir.
- Uygulanması oldukça kolay ve ağrısızdır.
- Hasta istediği zaman çıkarılabilmektedir.
Mide Balonunun Dezavantajları Nelerdir?
- Mide balonu sonrası reflü görülebilir.
- İlk 3-7 gün mide bulantısı kusma görülebilir.
- Erken süreçte mide krampları yaşanabilir.
- Uygulama geçicidir. Çıkarıldıktan sonra yaşam kazandığınız beslenme alışkanlıklarını ve yaşam tarzınızı korumanız gerekir. Diyetinize uymamanız durumunda tekrar kilo alma muhtemeldir.
- Verilen kilo miktarı cerrahi yöntemlere (tüp mide ameliyatı gibi) göre azdır.
- Çok nadir de olsa mide ülserine sebep olabilir.
Mide Balonu Uygulamasının Sonuçları Nelerdir?
Balonun temel etki mekanizması mide içinde kısmi yer kaplayıcı etkisiyle doyma hissini oluşturma ve gıda alımını kısıtlamadır. Doğru hasta seçimi, uygun diyetetik ve davranışsal tedavi balonun başarısında anahtar noktalardır. Ancak hiçbir hastada kilo verileceğinin garantisi yoktur. Mide balonu taktıranlar, başarının ancak beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleriyle sağlanabileceğini bilmelidir.
Balonun en etkili olduğu süreç ilk 3-4 aydır. Bu sürede iştahta azalma ve fazla gıda alımında rahatsızlık belirgindir. Beslenme programına sıkı uyum şarttır. Ortalama olarak 15-20 kilo kaybı beklenebilir. Bu limit 0 ile 80 arasında değişebilir. İtalya, Hollanda gibi farklı ülkelerde yüzlerce hasta üzerinde yapılmış çok sayıda çalışmada başarılı sonuçlar bildirilmektedir.
Burada en çok dikkat edilmesi gereken durum hastanın balon çıkarıldıktan sonra beslenme alışkanlıklarını koruyabilmesidir. Yüksel kalorili, şeker içeren gıdalardan uzak durmalıdırlar.
Balonun çıkarılmasından sonra kilo geri alımı mümkündür. Uzun süreli veya kalıcı etkisi olmadığından bazı ülkelerde kullanım alanı bulamamıştır. Hastanın beslenme alışkanlıklarını değiştirmediği durumlarda yetersiz kilo kaybı veya kiloyu koruyamamak gibi sorunlarla karşılaşılabilmektedir. Uyumlu hastalarda ise balon çıksa dahi kilo verme devam edebilmektedir.
Mide Balonu Sonrası Beslenme
Mide balonu uygulamasından sonra yapılması gereken beslenme değişikliklerinin amacı, balon midede durduğu sürece vücudun bu yeni duruma adapte olmasını kolaylaştırmaktır.
- Çok yavaş ve iyi çiğneyerek yemelisiniz
- Gıdayı küçük parçalara bölerek ve küçük tabaklarla servis ederek yemeniz faydalı olacaktır
- Asit reflü veya şişkinlik hissettiğini anda yemeyi bırakmalısınız
- Günde üç ana ve üç ara öğünü geçmemelisiniz
- Atıştırmaktan kaçınmalısınız
- Günde en az 1.5 lt su içmelisiniz
- Yemekle aynı zamanda su veya sıvı almamalısınız. Öğünlerden önce veya sonra içmeyi alışkanlık haline getirmelisiniz
- Gazlı içeceklerden ve sert kahvelerden kaçınınız
- Yemekten önce kesinlikle sigara içmeyiniz
- Çok geç saatlerde yemek yemeyiniz
- Yatmadan en az 2 saat önce yeme-içmeyi kesiniz
- Midenizde ağrı hissederseniz öncelikle yatış pozisyonunu değiştiriniz.
- Günde en az 40 dakika egzersiz yapmaya çalışınız.
Mide Balonu Zararları Nelerdir?
Mide balonu uygulaması 1980 li yıllarda araştırılıp uygulanmaya başlamıştır. Bugüne kadar malzeme ve uygulama teknolojisi geliştirilerek uygulama esnasında ve sonrasında oluşabilecek zararlar ortadan kaldırılmaya çalışılmıştır.
Tabi ki birçok tıbbi operasyonda olduğu gibi bu uygulamada da çok nadir de görülse bazı komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Örneğin endoskopik mide balonu uygulanması esnasında yemek borusu veya mideye hasar verilebilir bu durumda ülser gibi rahatsızlıklara sebep olabilir. Yada balonun nadir de olsa sönmesi durumunda bağırsak tıkanması görülebilir.
Mide Balonu Uygulamasının Riskleri Nelerdir?
Cerrahi uygulamaların hepsinde minimum düzeyde komplikasyon riski bulunur. Bu operasyon sonrası karşımıza çıkabilecek riskler ise, kanama, balonun sızdırması, anestezi duyarlılığı, karın ağrısı, bulantı kusma ve enfeksiyondur. Komplikasyon görülme riski çok düşüktür.
Kaliteli ürün kullanımı ve cerrahın başarı oranının yüksek olması bu komplikasyonları etkileyen önemli detaylardır.
Sıvılı balon modellerinde sızma hasta tarafından anlaşılırken havalı modellerde anlaşılmaz. Doktor kontrolü sırasında uygulanan tetkikler ile sızma tespit edilebilir.
Bu nedenle kontroller kesinlikle aksatılmamalıdır. Enfeksiyon ve kanama gibi riskler ise balonun kalması gereken süreden daha uzun süre tutulması sonucunda olur. İşlemin yan etkisi olarak bulantı ve kusma görülmesi normaldir. Ancak kesilmeyen semptomlar için doktor kontrolü önerilir.
Mide Balonu Taktıran Kişi Nelere Dikkat Etmeli?
Mide balonu takıldıktan kısa süre sonra kişide mide krampları, mide bulantısı veya kusma gibi semptomlar ortaya çıkabilir. Bu semptomlar çok ağır seyretmediği sürece doğaldır. Zira midenin içerisine alışık olmadığı yabancı bir cisim girmiştir. Hastada ortaya çıkabilecek olası belirtileri hafifletmek amacıyla, kişiye çeşitli mide koruyucu veya ağrı kesici ilaçlar tavsiye edilebilir. Genellikle balonun mideye takılmasından yaklaşık 3-4 gün sonra bu yan etkiler ortadan kaybolur.
Eğer işlemden sonra belirtiler uzun süre boyunca ortadan kalkmıyorsa ve hiç hafifleme eğilimi göstermeden aynı şiddette devam ediyorsa, mide balonunun kişiden çıkarılması gerekebilir. Ancak bu çok sık karşılaşılan bir durum değildir.