Geniz Akıntısı Nedir?

Geniz Akıntısı Nedir?

Geniz akıntısı; burun boşluğu ile ağız boşluğunun bağlantısını sağlayan geniz bölgesinden, (nazofarenks) ağız boşluğunun arkası ve gırtlağa doğru çeşitli sebepler nedeniyle berrak veya iltihaplı sıvı akıntısının meydana gelmesidir.

Akıntıya bağlı olarak burun boşluğu, geniz, ağız boşluğu ve gırtlak gibi anatomik bölgelerde çeşitli seviyelerde iltihaplanma gelişebilir veya dokularda bozulmalar ortaya çıkabilir. Geniz akıntısı sıklıkla basit üst solunum yolu enfeksiyonlarına bağlı olarak gelişebilse; bazı önemli sağlık problemleri de geniz akıntısı ile ortaya çıkabilir.

Geniz Akıntısı Neden Olur?

Geniz akıntısı nedenleri arasında birçok farklı faktör sıralamak mümkündür. Bu sebepler arasında en yaygın olanı ise alerjik postnazal damlama olarak da bilinen alerjik tepkimelerdir.  Geniz akıntısının en yaygın nedenlerinden bir diğeri, sapmış septum olarak tanımlanabilir.

Zira bu durumda, rahatsızlıktan muzdarip bireyin kıkırdak duvarının (septum) yer değiştiği ve belli bir yöne doğru eğilmeye başlaması söz konusudur. Bunun sonucunda ise burun deliklerinden geçiş yapabilme kapasitesi olan alan küçülerek mukus drenajı engellenir. Böylece geniz akıntısı belirtileri ortaya çıkar.

Geniz akıntısına neden olan diğer sebepleri ise şu şekilde sıralayabiliriz:

• Soğuk havalar,
• Kimyasallar,
• Ani hava değişimleri,
• Bakteriyel sinüs enfeksiyonları,
• Gebelik,
• Nemsiz hava,
• Viral enfeksiyonlar,
• Parfümler,
• Gebelik,
• Baharatlı yiyecekler,
• Sigara kullanımı,
• Tansiyon ilaçları,
• Doğum kontrol hapları,
• Temizlik ürünleri.

Geniz Akıntısının Belirtileri Nelerdir?

Geniz akıntısı şikayeti altta yatan çeşitli hastalıklara bağlı olarak başka belirtilerle beraber görülür.

Bunlar arasında aşağıdakiler sayılabilir:

• Burun Akıntısı: 

Fazla miktardaki salgı, geniz üzerinden direne olabileceği gibi burun akıntısını da beraberinde getirebilir.

• Burun Tıkanıklığı: 

Burun boşluğundaki yüksek miktardaki salgı solunumu da olumsuz etkileyerek burun tıkanıklığına neden olur.

• Öksürük: 

Geniz akıntısı gırtlağa giderek burada tahrişe ve iltihaba neden olarak öksürüğe yol açar.

• Boğaz Ağrısı: 

Özellikle iltihabi özellikteki geniz akıntısı ağız boşluğunun gerisi, yutak ve gırtlakta iltihabi reaksiyonların gelişmesine ve bu nedenle boğaz ağrısına sebep olur.

• Boğazda Şişlik Hissi:

Aynı boğaz ağrısında olduğu gibi meydana gelen iltihabi reaksiyon dokularda şişlik ve lenf bezlerinde büyüme ile neticelenir.

• Baş Ağrısı:

Özellikle sinüzit gibi sebeplerden kaynaklanan geniz akıntısı şikayetinde biriken burun salgısı sinüs duvarlarında gerilmeye neden olarak baş ağrısı yapabilir.

• Bulantı-Kusma:

Geniz akıntısı yutak ve gırtlağı tahriş ederek bulantıya yol açabilir.

• Ağız Kokusu: 

Geniz üzerinde ağız boşluğu gerisine ve yutağa akan salgılar iltihaplanarak kötü ağız kokusuna sebep olabilir.

• Orta Kulak İltihabı:

Orta kulak boşluğu östaki borusu üzerinden genizle bağlantılı olduğundan geniz akıntısı bu yol üzerinden orta kulağa ulaşarak burayı iltihaplandırabilir.

Bunun sonucunda ;

• İşitme azlığı,
• Kulak ağrısı,
• Kulak çınlama,
• Boğuk duyma gibi şikayetler gelişir.

Geniz Akıntısı Genellikle Kimlerde Görülür?

Geniz akıntısı genellikle;

• Yeterli sıvı almayan bireylerde,
• Çok tozlu ve kirli ortamlarda çalışanlarda görülür.

Geniz Akıntısı Çeşitleri Nelerdir?

Geniz akıntısı çeşitleri genellikle hastalığa bağlı olarak değişen durumlardır. Bu geniz akıntısı nedenleri grip ve nezle gibi rahatsızlıklardan dolayı olabileceği gibi farklı sebeplerden de kaynaklanabilir.

• Koronavirüs ve Geniz Akıntısı

Koronavirüse yakalanan kişilerde geniz akıntısı durumu belirtiler arasında yer alan bir sonuçtur. Bu durum hastalık süresiinde devam edebilir ve bir süre sonra daha fazla rahatsız edebilir.

• Kronik Geniz Akıntısı Nedir?

Kronikk geniz akıntısının nedeni tam olarak bilinemeyebilir. Kronik geniz akıntısının sebebinin bulunması için çeşitli testlerin detaylı olarak yapılması gerekmektedir. Bu durumda da ilk olarak bir kulak burun boğaz uzmanına görünmek gerekmektedir.

• Alerjik Geniz Akıntısı Nedir?

Özellikle mevsim geçişleri ile fazlalaşan bir durumdur. Mevsimsel değişiklikler geniz akıntısını arttırabilmektedir.

• Bebeklerde Geniz Akıntısı Nedir?

Bebeklerdeki geniz akıntısı grip ve nezle ile ilgil olmakla birlikte bazen alerjik durumlarında olduğunu gösterebilmektedir. Bazı besinler bebeklerde geniz akıntısına neden  olabilir ya da anne sütü de bu duruma bazı zamanlar neden olabilmektedir.

Geniz Akıntısı Tanısı Nasıl Konulur?

Geniz akıntısına ait belirtilerden bir veya birkaçına sahipseniz, muayenelerinizi aksatmamalı ve yakın zamanda ilgili bir uzman hekime başvurmalısınız. Görüşme esnasında doktorunuz, öncelikle şikayetlerinizi dinleyerek bazı sorular yönlendirebilir.

Bu sayede aktif problem ve genel sağlık durumunuz hakkında detaylı bilgi edinebilir. Ardından bir takım özel cihazlar yardımıyla rutin kulak, burun ve boğaz muayeneleri gerçekleştirilir. Böylece olası hastalıklara ait tüm bulgular net bir şekilde saptanabilir.

Geniz akıntısı, genellikle muayene sırasında kolaylıkla tespit edilebilen bir hastalıktır. Fakat, postnazal akıntı ile birlikte görülebilen sinüzit ve kulak enfeksiyonu gibi ek hastalıklar nedeniyle ilave tanısal tetkiklerden yararlanılabilir. Uygun yöntemler kullanılarak gerçekleştirilen tanı sayesinde ise en doğru tedavi yaklaşımı planlanabilir.

Geniz Akıntısı Nasıl Önlenir?

Geniz akıntısı önlemenin yollarından biri bol bol su içmektir. Günde en az 2-2,5 litre su içilmelidir. Sigara içilmemesi ve tozlu-dumanlı, hava kirliliği olan ortamlardan uzak durulması gerekir. Hastaların burunlarına tuzlu su spreyleri veya solüsyonları kullanmaları faydalıdır. Burada burun yıkamanın önemini bir kez daha vurgulamak gerekir.

Alerjik nezlesi olanların alerjenlerle teması azaltmak için önlemler alması gerekir. Dönemsel olarak doktor kontrolünde alerji tedavileri kullanılabilir. Diğer yandan burun mukozasında ve işleyişinde bozulmaya neden olan esas hastalıklar belirlenmişse, bu durumda artık önlem almak değil, bunların tedavisine başlamak gerekir.

Geniz Akıntısı Tedavisi Nasıldır?

Geniz akıntısının giderilmesinde en önemli nokta, geniz akıntısına yol açan asıl sebebin doğru teşhis edilmesidir. Bu doğrultuda, uzman bir hekim tarafından hastanın ayrıntılı öyküsünün sorgulanması ve detaylı fizik muayene yapılması gerekir.

Bu değerlendirmeler sonunda, hekimin gerekli görmesi durumunda ek görüntüleme ve laboratuvar tetkiklerine başvurulması gerekebilir. Tüm bunların ışığında elde edilen verilere dayalı olarak tanı kesinleştirilir. Ve uygun tedavi planlanır.

Geniz akıntısı şayet üst solunum yolu enfeksiyonlarından kaynaklanıyorsa, sıklıkla viral etkenler nedeniyle geliştiğinden, semptomatik tedaviler tercih edilir.

…..

Burun mukozasındaki iltihabın giderilmesi ve mukoza salgısının azaltılmasına yönelik olarak anti-inflamatuvar ilaçlar ve nazal spreyler reçete edilebilir. Grip gibi bazı virüs etkenlerine karşı antiviral tedaviler kullanılabilir.

Sinüzit gibi bakteriyel enfeksiyonlara bağlı durumlarda antibiyotik tedavisi sıklıkla gerekir. Anatomik problemler nedeniyle gelişen geniz akıntısının tedavisinde önce ilaç tedavisi denense de; sıklıkla cerrahi yöntemlerle anatomik sorunların giderilmesi gerekebilir.

Alerjiye bağlı geniz akıntılarında alerjen etkenlerden uzak durulmasının yanında, uygun antihistaminik ve anti-inflamatuvar ilaçlar kullanılır.

Bunların dışında geniz akıntısının giderilmesinde evde yapılabilecek çeşitli uygulamalar ve önlemler bulunur:

• Tuzlu su veya okyanus su içerikli burun yıkama solüsyonları gün içinde sıklıkla kullanılabilir.
• Çok baharatlı gıdaların tüketiminden kaçınılmalıdır.
• Sigara gibi zararlı alışkanlıklara son verilmelidir.
• Ortam havasının ılık tutulması ve sık sık nemlendirilmesi faydalıdır.
• Bol sıvı tüketilmesi ve geniz akıntısı durumunda çorba, çay gibi sıcak içeceklerin alınması şikayetin ortadan kaldırılmasında yardımcıdır.
• Geniz akıntısı durumunda yatıldığında, başın yukarıda kalacak şekilde desteklenmesi veya çift yastık kullanılması uyku kalitesini artırmada ve geniz akıntısının çevre dokulara yayılmasının önlenmesinde etkilidir.

Geniz akıntısı ile karışabilen reflü şikayetinin giderilmesi için

• Beslenme alışkanlığına dikkat edilmesi,
• Kilo verilmesi
• Ve gerekli görüldüğünde mide asidini düzenleyici ilaçların kullanılması faydalıdır.