B12 Vitamini Eksikliği
İnsan vücudu dört yıl yeterli olacak kadar B12 vitaminini depolayabilir. Fazla istenmeyen kısmını idrar ile dışarı atar.
B12 vitamini hayvan etinde doğal olarak bulunur. Sağlıklı bir diyetle B12 eksikliği belirtilerinden kolayca kaçınmak mümkündür. Ancak çeşitli nedenlerle et tüketmeyen insanlar ek B12 vitamini takviyesi alabilirler.
B12 Vitamini Nedir?
B12 vitamini suda çözünebilen, DNA sentezinde, yağ asitleri ve amino asitlerin vücut içinde kullanımında oynadığı rol sayesinde vücut içerisindeki hemen her hücrenin ihtiyaç duyduğu bir B vitamini türüdür.
Sinir sisteminin sağlığı, beyin fonksiyonları ve alyuvarların üretimi için gereklidir. Kobalamin, B12 vitamininin bir diğer adıdır. B12 vitamini, en büyük ve yapısal olarak en karmaşık vitamindir.
Vitaminler genel olarak ya vücut tarafından hiç üretilmeyen ya da olumsuz sağlık sonuçlarını veya hastalıkları önlemek için yetersiz miktarda üretilebilen temel besinlerdir. Bu sebeple uygun beslenmeyle ve sadece tıbbi açıdan gerekli olduğu durumlarda vitamin takviyeleriyle vücuda vitamin sağlamak gereklidir.
B12 Vitaminin Faydaları Nelerdir?
B12 vitamini, beynin ve sinir sisteminin normal işlevini sürdürmesi için çok önemlidir. Ayrıca alyuvarların oluşumunda önemli bir rol oynar. DNA’nın oluşturulmasına ve düzenlenmesine yardımcı olur.
Vücuttaki hemen her hücrenin metabolizması, yağ asitlerinin sentezinde ve enerji üretiminde rol oynayan B12 vitaminine bağlıdır. B12 vitamini, insan vücudunun folik asidi emmesine yardımcı olarak depolanan enerjinin açığa çıkmasını sağlar.
İnsan vücudu hemen her dakika sürekli milyonlarca alyuvar hücresi üretir. Bu hücrelerin çoğalması için B12 vitamini gereklidir. B12 vitamini seviyeleri çok düşükse alyuvar hücrelerinin üretimi azalır. Alyuvar hücresi sayısının düşmesi, anemiye yol açar.
B12 Vitamini Nelerde Bulunur?
B12 Vitaminini birçok besin kaynağından elde edebilirsiniz. Ve bu B12 Vitamini en çok hayvansal kaynaklı besinlerde bulunur. Bitkilerde bulunmadığı için vegan tarzı beslenen kişilerin, beslenmelerine dikkat etmesi gerekmektedir.
B12 Vitamininin en çok bulunduğu besinler şunlardır:
- Et
- Süt
- Yumurta
B12 Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
B12 vitamini eksikliği, özellikle sinir sistemi ve beyinde geri dönüşümsüz ve ciddi hasara yol açabilir. Normalden biraz daha düşük B12 vitamini seviyeleri bile depresyon, akıl karışıklığı, hafıza problemleri ve yorgunluk gibi eksiklik semptomlarını tetikleyebilir.
Bununla birlikte, bu semptomlar tek başına B12 vitamini eksikliği tanısını koymaya yetecek kadar belirleyici değildir. Bazı ilaçlar B12 vitamini ile etkileşime girebilir. Bazı ilaçlar B12 vitamini emilimini engelleyebilir.
Diğer belirtileri arasında iştahsızlık, kabızlık, ve kilo kaybı görülür. Eksiklik semptomları şiddetlendiğinde el ve ayaklarda uyuşma veya karıncalanma gibi nörolojik değişiklikler gerçekleşebilir. Bazı vakalarda hareket ederken denge daha zor korunur.
B12 vitamini eksikliği olan bebeklerde yüz titremeleri, refleks problemleri, beslenme zorlukları, tahriş görülebilir. Eğer eksiklik tedavi edilmezse büyüme problemleri gibi olağandışı durumlar ortaya çıkabilir.
B12 vitamini eksikliği ciddi bir kalıcı sinir ve beyin hasarı riski taşır. B12 vitamini yetersiz olan bireylerde psikoz, mani ve bunama gibi durumların gelişme riski daha yüksektir. Yetersiz B12 vitamini de anemiye, yani kansızlığa neden olabilir.
Aneminin en yaygın belirtileri arasında ;
- Yorgunluk,
- Nefes darlığı
- Düzensiz kalp atışı bulunmaktadır.
Anemi durumuna sahip bireyler dil ya da ağız ağrısı, beklenmedik kilo kaybı, soluk veya sararmış cilt, ishal ile adet sorunları ile karşılaşabilirler.
Kimler B12 Eksikliği Riski Taşır?
Öğünlerinde hayvansal gıda bulunmayan kişiler, B12 vitamini eksikliği riskiyle karşı karşıyadır. Hamilelik süreci ve sonrasında emzirme dönemi vegan beslenmeden kaynaklanan B12 eksikliğini kötüleştirebilir. Bitki kaynaklı gıdalar, insan sağlığını korumak için yeterli B12 vitamini içermezler.
Besinlerin emiliminin azalmasına neden olan gastrit, çölyak hastalığı ve inflamatuar bağırsak hastalığı da B12 eksikliğine yol açabilir. Kronik alkolizm etkisi altında olan bireyler de aynı nedenle B12 vitamini eksikliği yaşayabilir.
B12 Vitamin Takviyesi
Bazı bireyler normal hayvansal gıda kaynaklarından B12 vitamini emmekte zorluk çeker. Ve takviye almaları gerekebilir. Takviyeler ağızdan veya burun spreyi ile alınabilir.
Bununla birlikte, ağızdan alınan takviyeler genellikle eksiklik durumunun giderilmesinde yardımcı olmaz. Bu tür vakalarda B12 vitamini doğrudan vücuda enjekte edilebilir.